Abstract:
مقدمه : لزوم جامع نگری در برنامه های مرتبط با کودکان ، امروزه به عنوان یکی از اصلیترین محورهای فکری دیده میشود. از همین رو سازمان بهزیستی اقدام به راه اندازی روستامهد در بسیاری از مناطق کشور نموده است . هدف پژوهش حاضر، شناخت کیفیت خدمات ارائه شده در روستامهدها براساس شاخصهای رشد و تکامل یکپارچه کودکان خردسال (IECD) است . روش : این مطالعه با روش پیمایش در بین ١٢٣ روستامهد از میان ٣ استان کشور و ٢١٩ والدین و ١٤٩ مربی با روش نمونه گیری سهمیه ای انجام شده است . ابزار سنجش ، پرسشنامه ای شامل چک لیستی براساس شاخصهای IECD بوده که با مصاحبه حضوری تکمیل شد. یافته ها: بیش از دو سوم مهدکودکها از لحاظ امکانات کلی (آموزشی، بهداشتی، تفریحی و رفاهی) در سطح پایینی قرار دارند. میانگین مشارکت والدین در برنامه های مهدکودک پایین تر از متوسط است اما در شاخصهای آموزش نظیر تعداد مربی، محتوا و برنامه آموزشی بالاتر از میانگین استاندارد قرار دارد. در مواردی چون کل مقیاس آموزش ، اختلاف معناداری بین میانگین مهدهای مشارکتی (بهزیستی و یونیسف ) و مهدهای غیرمشارکتی وجود ندارد. اما از لحاظ میزان پوشش کل کودکان روستا نسبت به کودکان ثبت نامی، مهدکودکهای مشارکتی پوشش بالاتری دارند. بحث : روستامهدها از نظر آموزشی در وضعیت نسبتا مناسبی قرار دارند، اما از نظر امکانات رفاهی، بهداشتی و تفریحی پایین تر از سطح استاندارد هستند. لذا روستامهدها نیاز به حمایت اقتصادی و یا آموزش برای حمایت یابی و همچنین نیاز به نظارت بیشتری دارند.
Machine summary:
پیشینه تجربی با توجه به اینکه روستامهد تجربه ای نسبتا جدید محسوب میشود، سوابقی که دقیقا به موضوع ارزشیابی آموزشی و کیفیت خدمات ارائه شده در این مهدها پرداخته باشند به دست نیامد، لذا در این قسمت به مواردی چند، که غیرمستقیم با موضوع پژوهش مرتبط بوده اند، اشاره شده است : توکلی (١٣٨٠) در تحقیقی پیرامون «بررسی و شناخت عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در طرحهای رفاه اجتماعی (مورد روستامهد)» در ٣ استان زنجان ، سمنان و فارس ، ٩ روستا را با ٢١٠ پرسشنامه مورد بررسی قرار داده است .
فکر آزاد (١٣٨٥) در تحقیقی پیرامون «ارزیابی چالشهای یکپارچه سازی برنامه IECD در ایران »، ١٢٦ مربی مهد را در ٢١ مهد کودک از ٤ منطقه تهران مورد بررسی قرار داد و عنوان کرد که ٣١% مربیان شاغل در مهدهای کودک علاقه ای به شغل خود ندارند، ٦٤% مربیان امنیت شغلی خود را تأیید نمیکنند، ٢٨% مربیان ارتباط حرفه ای و مناسبی را با والدین برقرار نمیکنند، ٣٣% مربیان استاندارد نبودن فضای مورد نیاز جهت فعالیت را ابراز کرده اند، ٤٥% برنامه های اجرا شده توسط مربیان را نامناسب و ٣٦% نیز ابزار آموزشی مورد استفاده در مهدهای کودک را نامناسب ارزیابی کرده اند.
با توجه به نتایج مندرج در جدول شماره (٢) میتوان عنوان کرد که : - از لحاظ توانایی تحت پوشش قراردادن کودکان ثبت نامی نسبت به فضای آموزشی موجود مهد کودک در سال گذشته (٠٢٦٠=t، ٠٠٥<p) و در سال جاری (٠٩٦٨=t، ٠٠٥<p )، اختلاف معناداری بین میانگین مهدهای مشارکتی و مهدهای غیرمشارکتی وجود ندارد.