Abstract:
هدف مقالۀ حاضر بررسی رابطۀ احساس آنومی و امکان کنش ارتباطی است. برای نیل به این هدف در گام اول با تأکید بر رویکردهای جامعهشناختی و روانشناسی اجتماعی آنومی و نظریۀ کنش ارتباطی هابرماس تلاش شد تا چارچوب مفهومی تنظیم شود. در گام دوم از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شد. روش نمونهگیری در مقالۀ حاضر خوشهای چندمرحلهای و حجم نمونه بر پایۀ فرمول کوکران 400 نفر از شهروندان بالای 18 سال شهر مشهد است. ضرایب همبستگی بین متغیرهای تحقیق معنادار بود و فرضیات پژوهش تأیید شدند، به این ترتیب هر سه بعد احساس آنومی یعنی بیمعنایی، بیقدرتی و بتوارگی پول با امکان کنش ارتباطی رابطۀ معناداری داشتند. یافتههای حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد از میان ابعاد متغیر مستقل (بیمعنایی و بیاعتمادی، بیقدرتی و بتوارگی پول) بتوارگی پول، در تعیین کنش ارتباطی سهم به سزایی دارد و دو بعد بیمعنایی و بیاعتمادی به واسطۀ بتوارگی، نقش تعیینکنندهای در کنش ارتباطی دارند.
Machine summary:
برای نیل به این هدف در گام اول با تأکید بر رویکردهای جامعه شناختی و روان شناسی اجتماعی آنومی و نظریۀ کنش ارتباطی هابرماس تلاش شد تا چارچوب مفهومی تنظیم گردد.
ضرایب همبستگی بین متغیرهای تحقیق معنادار بود و فرضیات پزوهش مورد تایید قرار گرفتند بدین ترتیب که هر سه بعد احساس آنومی یعنی بیمعنایی، بیقدرتی و بت وارگی پول با امکان کنش ارتباطی رابطه معناداری داشتند.
احساس آنومی، امکان کنش ارتباطی، بت وارگی پول ، بیقدرتی و بیمعنایی مقدمه و بیان مسئله در حوزه علوم اجتماعی کنش مفهومی است که همچون میراثی از کلاسیک های جامعه شناسی به نظریه پردازان متاخرتر رسیده و در جریان این گذار جرح وتعدیل شده است .
چارچوب نظری در این بخش از مقاله تلاش شده است تا با اتکا به دیدگاه های نظریه پردازان آنومی و نظریۀ کنش ارتباطی هابرماس چارچوبی نظری بیان شود؛ به طوری که پیوند ارگانیک این دو مفهوم و ابعاد آن با یکدیگر مطرح شوند.
در مقالۀ حاضر تأکید عمده بر نگاه جامعه شناختی مرتون و دورکیم به آنومی است اما در شناسایی ابعاد احساس آنومی (بیقدرتی و بیمعنایی، بت وارگی پول و بیقدرتی) رویکردی تلفیقی اتخاذ شده و از نظریه های روان شناسی اجتماعی نیز بهره گرفته شد.
لذا آنومی وضعیتی است که در آن کنشگر از زیست جهان و حوزة عمومی میبرد چرا که در این وضعیت در حالتی خودسر و خودخواه قرار میگیرد و مطابق ادبیات هابرماس از کنش ارتباطی میگریزد.