Abstract:
دستکاری سود در چارچوب اصول پذیرفتهشدۀ حسابداری، همان مدیریت سود است که ممکن است کارا یا فرصتطلبانه باشد، اما دستکاری از طریق نقض اصول پذیرفتهشدۀ حسابداری، نوعی تقلب بهشمار میرود. در هر صورت دستکاری سود، مانع از ارزیابی صحیح عملکرد شرکت میشود. توسعۀ مدلی که بتوان از طریق آن به پیشبینی دستکاری سود پرداخت، امکان ارزیابیهای بهتری از عملکرد شرکتها فراهم میآورد. بدین منظور این پژوهش درصدد است ضرایب مدل دستکاری سود بنیش را تعدیل کند و بر مبنای بهترین متغیرهای پیشبینیکننده، مدلی بومی برای پیشبینی دستکاری سود، توسعه دهد. در این راستا دادههای 90 شرکت تولیدی (990 مشاهده) پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1391- 1381 بهکمک رویکرد تمایزی و لاجیت بررسی شد. یافتهها نشان میدهد در محیط اقتصادی ایران، مدل اولیۀ بنیش نسبت به مدل تعدیلشدۀ بنیش، قدرت خوبی برای شناسایی سطوح دستکاری سود ندارد. مدل تعدیلشدۀ بنیش و مدلهای توسعهیافته با رویکرد تحلیل تمایزی و لاجیت بهترتیب با دقت کلی 72 ، 75 و 81 درصد، قادر به شناسایی شرکتهای دستکاریکننده و غیردستکاریکنندۀ سود هستند. همچنین شواهد نشان داد اطلاعات حسابداری برای پیشبینی دستکاری سود، مفید است.
Machine summary:
هدف اصلی این پژوهش آزمون تجربی توانایی مدل اولیه و تعدیل شدة بنیش ، برای پیش بینی دستکاری سود شرکت های ایرانی است .
بنیش (١٩٩٧، ١٩٩٩) ترکیبی از نسبت های مالی و اقلام تعهدی را برای پیش بینی شـیوه هـای دستکاری سود به کار گرفت .
327LVGI که در آن ، Score −M امتیاز دستکاری سود؛ DSRI شاخص روزهای فروش در مطالبات ١؛ GMI شاخص حاشیة سود ناخالص ٢؛ AQI شاخص کیفیت دارایی ٣؛ SGI شـاخص رشـد فـروش ٤؛ DEPI شاخص هزینة استهلاک ٥؛ SGAI شاخص هزینه های عمومی ، اداری و فـروش ٦؛ TATA شـاخص مجموع اقلام تعهدی به مجموع دارایی ها٧ و LVGI شاخص اهرم مالی ٨ است .
Discriminant Analysis یا عدم اظهارنظر حسابرس را برای شناسایی شرکت های متقلب به کار برده اند ـ که به تنهایی نمی تواند معیار قابل قبولی باشد ـ در این پژوهش دستکاری سود به کمک پنج پرتفوی مجموع اقلام تعهدی ، اقلام تعهدی اختیاری و هموارسازی سود عملیاتی ، سود خالص و سود ناخالص در دو سطح بالا و پایین شناسایی می شود.
بنیش (١٩٩٩) مدلی بر اساس هشت متغیر مالی توسعه داد که می تواند شرکت های دستکاری کنندة سود را با دقت ٧٦ درصد شناسایی کند.
یافته ها نشان داد خطای مدل اولیة بنیش در سطوح اقلام تعهدی اختیاری و هموارسازی سود به نسبت زیاد است .
Detecting GAAP Violation: Implications for Assessing Earnings Management Among Firms with Extreme Financial Performance, Journal of Accounting and Public Policy, 16 (3):271-309.