Abstract:
زمینه وهدف: بلایا در هر دهه موجب آسیب بیشتری به افراد در جوامع و کشورها شده و برجمعیت فعلی و زیر ساخت هاموجود تاثیر گذاشته و توسعه پایدار آینده را تهدید میکند.واضح است که دولت ها و جوامع نمی توانند بدون آمادگی برای ارائه واکنش مناسب نسبت به بلایا منتظر وقوع آنها باشند . ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست ولی امکان تعدیل اثرات بلایا وجود داشته است .
روش: پژوهش از نوع تحلیلی –توصیفی وتطبیقی است که با بررسی و مطالعات کتابخانه ای در مسیر بررسی مفاهیم اصولی و نظریه های موجود و تئوریها در رابطه با مدیریت بلایا با هدف اینکه بتوان به طور دقیق گامی برای تشخیص نیازهای اطلاعاتی تعیین و گرد آوری ماخذ اطلاعاتی مقولاتی را که درارتباط با مدیریت بلایا به وسیله صاحب نظران و اندیشمندان و سازمانهای بین المللی مورد تحقیق قرارگرفته شناسایی شده به نحوی که زیرشاخه های هرعنوان تا آنجاکه مقدور بود مورد بررسی قرار گیرد. با استفاده از داده های استخراج شده از منابع داخلی وخارجی وهمچنین نظرات اساتید ؛صاحب نظران سازمان مدیریت بحران ومرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی پس از شناخت ساختار وبرنامه ریزی فعالیت ها ونوع مدیریت بلایا در کشورهای هدف به مقایسه وتحلیل داده های گرد آوری شده می پردازیم.
یافته و نتیجه گیری: دراین پژوهش از بررسی ها نتیجه گیری می شود که مدیریت بلایا در ایران هیچگاه واجد یک نگرش منسجم و ساختارمند نبوده به گونه ای که همواره پس از وقوع یک حادثه و بلای طبیعی موارد متعددی ناهماهنگی ها و کاستی ها در مدیریت بلایا ناشی از حوادث طبیعی پدیدار گردیده است .بنابراین وجود مشکلات اساسی در سیستم مدیریت بلایا، با عنایت به مسائلی که خواهد آمد از مقولاتی است که تصورش موجب تصدیع است. ایران از نظر سطح پاسخگویی تا مرحله استان پیش می رود و از مرحله استان به بعد مسئولیت پاسخگویی در سطح مقامات پایین تر عملا تقسیم نمی گردد که از این حیث با سایر کشورها تفاوت معنی داری دارد
Machine summary:
گزارش جهاني طرح توسعه سازمان ملل اعلام داشته است ، که در جمهوري اسلامي ايران به طور متوسط ساليانه ١٠٧٤ نفر طي سال هاي ١٩٨٠ تا ٢٠٠٠ فقط به علت زمين لرزه جان خود را از دست داده اند و ايران در بين کشورهاي جهان از نظرآسيب پذيري و تلفات ناشي از زمين لرزه در مقام دوم قرار دارد.
گزارش جهاني طرح توسعه سازمان ملل اعلام داشته ، که در جمهوري اسلامي ايران به طور متوسط ساليانه ١٠٧٤ نفر طي سال هاي ١٩٨٠ تا ٢٠٠٠ فقط به علت زمين لرزه جان خود را از دست داده اند و ايران در بين کشورهاي جهان از نظر آسيب پذيري و تلفات ناشي از زمين لرزه در مقام دوم قرار دارد(دبيرخانه ستاد پيشگيري و مديريت بحران در حوادث طبيعي و سوانح غير مترقبه ، ١٣٨٤: ٤).
همچنين به منظور هماهنگي سازمان هاي متولي در هر فعاليت مديريت بحران ٢٠ کميته تخصصي مربوطه متشکل از نمايندگان کليه سازمان هاي مديريت بحران شهر تهران تشکيل وبه طور منظم جلسات خود را برگزار مي نمايند يافته ها برنامه ريزي مديريت بلايا درجمهوري اسلامي ايران : در کشور ايران سابقه برنامه ريزي مديريت بلا از سال ١٣٣٧آغاز موارد ذيل مشمول برنامه ريزي مي شود: برنامه ريزي در خصوص سازمان دفاع غير نظامي ، برنامه ريزي براي تشکيل سازمان بسيج ملي ، برنامه ريزي براي تشکيل سپاه پاسداران و تدوين اساسنامه و الحاق بسيج به آن ، برنامه ريزي به منظور کاهش آثار بلاياي طبيعي ، برنامه ريزي براي حوادث غير مترقبه کشور، برنامه ريزي براي شناخت آسيب پذيري ، برنامه ريزي براي طرح جامع امداد و نجات کشور، برنامه ريزي براي رفاه و تأمين اجتماعي ، برنامه ريزي آيين نامه ستاد پيشگيري و مديريت بحران در حوادث غير مترقبه ، برنامه ريزي براي درجه بندي بلايا، برنامه ريزي به منظور مشارکت فعال تمامي سازمان هاي دخيل در امر آموزش بلايا، برنامه ريزي براي استفاده از امکانات حمل و نقل عمومي و خصوصي مي باشد.