Abstract:
فرسایش خاک یکی از مهمترین عواملی است که سالانه بخش وسیعی از اراضی کشور ایران را تهدید میکند و کیفیت زمینهای کشاورزی و مراتع را کاهش داده یا از بین میبرد، هم چنین در مناطقی که حرکتهای تکتونیکی جوان فعالیت دارند، تغییر شکلهای ناشی از تکتونیک فعال در منطقه باعث بروز پاسخ شبکه زهکشی منطقه به این تغییرات خواهد شد. این پژوهش سعی دارد به بررسی استعداد فرسایش و رسوبدهی خاک و فعالیت نو زمین ساخت در حوضه کر چمریز واقع در شمالغرب استان فارس بپردازد. روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی - - مبتنی بر روشهای میدانی، کتابخانهای و آماری میباشد. به این صورت که با استفاده از مدلهای مختلف به بررسی ویژگیهای فرسایشی و تکتونیکی منطقه پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که گسترش سازندهای زمین شناسی حساس به فرسایش از جمله سازندهای آهکی و تاثیر فعالیتهای نو زمین ساختی با مقادیر vf 2 ( و / 2/11 و 02 ( SB 2/42 ( در ( سیستم آبراهه به شدت موجب فرسایش و رسوبدهی در حوضه میشود. متوسط 3101 تن در هکتار برآورد شده و نشان / فرسایشزایی باران در حوضه به طور سالانه، 042 3 از نظر زراعی / دهندهی بالا بودن فرسایش خاک است. میانگین اسیدیته خاکهای حوضه 23 برای رویش گیاهان مطلوب میباشد.
Machine summary:
بررسي ويژگيهاي نو زمين ساخت ، فرسايش و رسوب در حوضه آبخيز کر – چمريز با استفاده از شاخص هاي کمي سعيد نگهبان استاديار بخش جغرافيا، دانشکده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه شيراز، ايران اعظم حيدري کارشناس ارشد ژئومورفولوژي در برنامه ريزي محيطي، دانشگاه محقق اردبيلي ، اردبيل ، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٣/١٢/٢٢ تاريخ پذيرش : ١٣٩٤/٠٨/٠٤ چکيده فرسايش خاک يکي از مهم ترين عواملي است که سالانه بخش وسيعي از اراضي کشور ايران را تهديد ميکند و کيفيت زمين هاي کشاورزي و مراتع را کاهش داده يا از بين ميبرد، هم چنين در مناطقي که حرکت هاي تکتونيکي جوان فعاليت دارند، تغيير شکل هاي ناشي از تکتونيک فعال در منطقه باعث بروز پاسخ شبکه زهکشي منطقه به اين تغييرات خواهد شد.
جدول ٢: داده هاي مورفومتري سيستم زهکشي، محاسبه شيب و دبي زير حوضه ها نام زير مجموع طول تراکم شيب دبي رديف حوضه مساحت آبراهه ها زهکش متوسط متوسط 98762/86 8/2 1/657 927/02 1410 A 1 92341/23 4/3 1/643 805/72 1252 B 2 82187/18 2/1 1/519 549/38 1058 C 3 60957/62 6/7 1/408 494/76 1210 D 4 کل حوضه آبخيز ٤/٩٣٠ ٢٧٧٦/٨ ١/٧٧ ٥/٣٦ ٥٩٠٧٦٧/٨٩ منبع : مطالعات نگارندگان ١٣٩٣ نوسان رطوبت موجود در خاک (تعيين شاخص ws) جهت برآورد رطوبت موجود در خاک از رابطه زير استفاده شده است : WS= (R - RP) / T WS= نوسان رطوبت موجود در خاک R = ميزان متوسط بارندگي برحسب ميليمتر RP = ضريب مربوط به دما T= درجه حرارت ماهانه برحسب سلسيوس ماه هايي داراي نوسان رطوبتي منفي هستند، براي فرسايش خطي (به ويژه فرسايش خندقي) مستعد ميباشند شاخص نوسان رطوبت خاک براي ارزيابي استعداد مناطق و يا حوضه ها به فرسايش خطي رواناب ها مورد استفاده قرار ميگيرد.