Abstract:
قدرتمند شدن دولت صفویه توسط پادشاهانی مثل شاه عباس اول باعث اتحاد سیاسی کشور، رونق تجارت، امنیت جادههاو در نتیجه بازرگانی شد. صنعت نساجی به تدریج به اوج اعتلای خود در تاریخ ایران رسید. در این میان، یزد که قدمتش در بافت انواع پارچه های مرغوب، به روزگاران اولیه اسلامی میرسید و از ایلخانان به بعد نام آن در کنار چند مرکز مهم نساجی ایران شهرت یافته بود، به چنان جایگاهی رسید که ماموری با عنوان کرک یراق، مسئول تهیه پارچه های مورد نیاز از این شهر شد. حمایت حکومت از کارگاه های نساجی موجب رونق صنعت نساجی شد و طراح برجسته، غیاث الدین نقشبند یزدی که در تاریخ نساجی ایران کم نظیر بود، ظهور یافت. او با عزیمت به اصفهان و ریاست بر کارگاه های سلطنتی عنوان برجسته ترین طراح پارچه در تاریخ نساجی ایران گرفت. در عصر صفوی دو ابتکار فنی در طراحی و بافت پارچه چندتایی و مخمل رخ داد که غیاث برجسته ترین استاد هردوی آنها بودویزد در تولید انواع منسوجات مثل زری، ترمه و. . . شهره خاص و عام بود.
Strengthen of Safavid dynasty by kings like Shah Abbas cause the political alliance، trade boom، and road safety. Craft industries were developed in the early eleventh century. this industry gradually reached to its peak on Iran history. Yazd history in the knitting high quality fabrics returns to the early of Islam، and since patriarch period its name was known besides several major cloth weaving center. Yazd reached to a position so that officer named Kerk Yaraqi was responsible for market requirements fabrics. Central government support of textile workshops Stimulate employment in the textile industry and a prominent designer such as Ghiyasoddin Yazdi emerged. He moved to Isfahan and became chief of the Royal Workshops. He was known as the most prominent fabric designer in textile history of Iran. In Safavid era، two technical initiatives occurred in designing and weaving tuple and velvet fabric، which Ghiyathoddin was highly skilled in both of them.
Machine summary:
در اين ميان ، يزد که قدمتش در بافت انواع پارچه هاي مرغوب ، به روزگاران اوليه اسلامي ميرسيد و از ايلخانان به بعد نام آن در کنار چند مرکز مهم نساجي ايران شهرت يافته بود، به چنان جايگاهي رسيد که مأموري با عنوان کرک يراق ، مسئول تهيه پارچه هاي مورد نياز از اين شهر شد.
از آنجا که در عصر صفوي نساجان يزدي ميراث گذشته خود را به عاليترين سطح ارتقا بخشيدند لذا پيش از بحث درباره ابعاد اين شکوفايي، بررسي دو نکته اساسي ضروري است : ١- عوامل موثر در اقبال و گسترش صنعت پارچه بافي در يزد و ٢- سير تاريخي اين صنعت تا دوران صفوي وتوليدات يزد دراين زمينه کهدر بعد نخست ، ميتوان به عوامل زير اشاره کرد: ١- امنيت و ثبات نسبي در حيات سياسي و اجتماعي، نه تنها در رشد تجارت و صنايع مهم بـود، بلکه صنعتگران بسياري را از ديگر مناطق به يزد جذب ميکردو به رغم شرايط نامطلوب اقليمـي در تکيه اهالي به اقتصاد زراعي، موقعيت مواصلاتي و پيوند با حوزه هاي تجاري ايران زمينه مساعدي را در گسترش تجارت و صنايع يزدفراهم ميآورد.
قطن : قطن علي الظاهر پارچه هاي تابستاني بوده است که در يزد بافته ميشده و در خراسان نيز آنرا بنام قطن يزدي ميبافتند .
منير: بيشتر در ري بافته ميشد و به همين جهت منير رازي معروف شده است پارچه اي بود نه چندان کلفت ونه چندان نازک و معمولا براي لباسهاي پائيزه مورد استفاده قرار ميگرفت .