Abstract:
پس زدن یا رد عضو پیوندی به پدیده ای اطلاق میشود که در آن سیستم ایمنی و دفاعی بدن گیرنده از پذیرش عضو پیوندی خودداری میکند. کاهش و جلوگیری از وقوع این پدیده دغدغه و هدف اصلی پزشکان پیونددهنده و گیرندگان عضو پیوندی میباشد. مسوولیت ناشی از پس زدن پیوند و سایر عوارض پیوند، علاوه بر این که اصولا چهره قراردادی دارد، برخلاف سایر مسوولیت های پزشکی، از این ویژگی برخوردار است که در پشت آن دو قرارداد «انتقال عضو بین دهنده و گیرنده » و «قرارداد درمان » وجود دارد. در مواردی که پس زدن پیوند ناشی از عیبی باشد که در عضو پیوندی موجود و دهنده از آن آگاه باشد، پس زدن پیوند به دهنده بدون حسن نیت منتسب بوده ، با تخلف از «شرط ضمنی سلامت عضو پیوندی» موجود در قرارداد بین دهنده و گیرنده ، مسوولیت وی مطرح است . در خصوص قرارداد درمان نیز مسوولیت ناشی از پس زدن پیوند عضو تابع قاعده کلی وضع شده توسط قانون جدید مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ میباشد و پزشک و سایر عوامل سبب پس زدن پیوند، در صورت تقصیر، مسوول جبران خسارت گیرنده عضو پیوندی میباشند. اصولا دهنده عضو و وراث شخصی که دچار مرگ مغزی شده است در بسیاری از موارد از مسوولیت ناشی از پس زدن و یا سایر عوارض پیوند با توجه به قاعده احسان معاف هستند و گیرنده نیز در مواردی که پس زدن پیوند منتسب به وی باشد از جبران خسارت محروم است . اهمیت انتفای هدف اصلی پیوند و بروز اختلافات راجع به آن ، نیازمند بحثی دقیق در این خصوص میباشد. نویسندگان این مقاله در پی تحلیل این مسائل در حقوق پزشکی معاصر ایران میباشند.
Machine summary:
As for ‘Treatment Contract’, liability associated with organ rejection follows the general principles legislated in ‘The New Laws of Islamic Penalization,’ passed in 2013.
در خصوص قرارداد درمان نیز مسؤولیت ناشی از پس زدن پیوند عضو تابع قاعده کلی وضع شده توسط قانون جدید مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ میباشد و پزشک و سایر عوامل سبب پس زدن پیوند، در صورت تقصیر، مسؤول جبران خسارت گیرنده عضو پیوندی میباشند.
وقوع این پدیده با انجام آزمایشات متعدد قبل از پیوند، همت پزشکان متخصص و متعهد، مراقبت های ویژه از گیرنده توسط پرستاران ، تولید داروهای مخصوص سرکوب سیستم ایمنی و جلوگیری از پس زدن پیوند و همچنین به خصوص با رعایت دستورات پزشک توسط خود بیمار گیرنده ، بسیار کاهش یافته است ، ولی همین اندک پیوندهایی که بنا به دلایل مختلف منجر به پس زدن عضو پیوندی میگردند از جهت اهمیت موضوع قابلیت بررسی و پژوهش شایسته را دارد که حتی المقدور بتوان از این پدیده جلوگیری نمود و در صورت حادث شدن برای عواقب و مسؤولیت های ناشی از آن راهکار لازم پیشنهاد و اتخاذ نمود.
چه بسا علاوه بر دهنده ، عوامل دیگری که پس زدن پیوند میتواند به آن ها منتسب شود نیز به دلیل قصور مسؤول تلقی شوند، فلذا در خصوص دهنده باید به چنین مواردی به عنوان اوضاع و احوال توجه داشت : ـ اعطاکننده از عیب عضو پیوندی آگاه است و با این وجود اقدام به دادن عضو مینماید.
Reviews the civil liability arising from the rejection of transplanted organ.