Abstract:
امروزه دریافت مبالغ مازاد بر تعرفه که در اصطلاح به آن زیرمیزی می گویند به یکی از چالش های مهم پیش روی بیماران و مدیران نظام درمان تبدیل شده است . اگرچه قانونگذار به جرم انگاری این پدیده به صورت کلی اقدام نموده است ، اما از منظر فقهی از آنجا که ماهیت قرارداد درمان در مراکز خصوصی مانند مطب ها و نهادهای دولتی باهم متفاوت است ، به تبع ، حکم فقهی متفاوتی نیز دارد. در این مقاله حکم فقهی زیرمیزی در مراکز دولتی مورد بررسی قرار می گیرد. برخی بر این نظرند که حرمت رشوه اختصاص به باب قضا دارد و گرفتن رشوه در غیر باب قضا (از جمله پزشکی) را جایز می دانند. برخی دیگر نیز قائلند چون بیمار مضطر، راضی به معالجه است ، قرارداد درمان صحیح است و از مصادیق اکل مال به باطل محسوب نمیگردد. پزشک در این موارد در قالب اجاره اشخاص طرف قرارداد بیمارستان ها یا دیگر مراکز دولتی قرار می گیرد و از آنجا که رابطه مالی مستقیمی با بیمار ندارد، گرفتن مبلغی بیش از اجرت ، توجیه فقهی و قانونی ندارد زیرا وی اجیر دولت بوده و اجرت خود را طبق قرارداد دریافت می نماید. بنابراین اخذ زیرمیزی از مصادیق اکل مال به باطل و هرگونه تصرف در آن حرام و نامشروع است . اگرچه برخی فقها در شرایطی که این پرداخت همراه با رضایت بیمار باشد دریافت آن را جایز شمرده اند، به نظر می رسد از آنجا که رضایت بیمار توام با سوء استفاده از شرایط اضطراری که بیمار در آن قرارگرفته است می باشد، از درجه اعتبار ساقط بوده و حکم حرمت به حال خود باقی است .
Machine summary:
The Ruling on Extra Medical Money Recevied by Doctors (Kickbacks) in State Medical Centers from Juricprudence and Law Viewpoint 1 Nasrin Karimi Abstract Background and aim: Among the most important challenges facing the patients and managers in health system is the issue of receiving additional charges known as “kickbacks”.
Conclusion: From the judicial point of view, in these cases, the doctor becomes a party hired through the contract made by the hospitals or other public centers and since he has no direct financial relation with the patient, his receiving the kickbacks cannot be justified judicially or legally because he is employed by the government and is required to receive the amount of money stated in the contract.
com Review Article Received: 6 February 2016 Accepted: 19 May 2016 Keywords Kickbacks, Jurisprudence, Law, State Medical Centers, Doctors Please cite this article as: Karimi N.
The Ruling on Extra Medical Money Recevied by Doctors (Kickbacks) in State Medical Centers from Juricprudence and Law Viewpoint.
از دیدگاه فقه نیز گرفتن زیرمیزی از بیمار توسط پزشکی که کارمند دولت محسوب می شود جایز نیست ، زیرا مداوای بیمار بر طبق قراردادی که با وی منعقد شده ، بر او واجب است و دریافت وجه اضافه بر تعرفه از بیمار رشوه بوده و محکوم به حرمت است .
(
, 
, 
)
