Abstract:
بر اساس قانون گمرک و آئین نامه اجرایی آن در خصوص جمع آوری و فروش کالاهای متروکه ، حداکثر توقف هر کالا از تاریخ تسلیم مانیفست یا اظهارنامه اجمالی چهارماه خواهد بود و در صورتیکه ظرف مدت مزبور صاحب کالا برای انجام تشریفات گمرکی و وظایفی که به عهده وی است اقدام نکند کالا متروکه محسوب می گردد. پس از متروکه شدن کالا، گمرک مکلف است یک سلسله تشریفاتی را در حق صاحب کالا رعایت نماید. چنانچه پس از انجام تشریفات مقرر توسط گمرک، صاحب کالا اقدامی برای تحویل گرفتن کالا انجام ندهد کالای مورد نظر به ترتیب مقرر در آئین نامه گمرکی به فروش خواهد رسید (م ٢٢و ٢٤ قانون گمرک) . آنچه مقاله حاضر به آن پرداخته است این است که فروش کالا توسط گمرک بر اساس کدام قاعده فقهی توجیه پذیر است ؟ آیا می توان عمل گمرک را بر اساس قاعده اعراض توجیه نمود یا اینکه مبنای دیگری دارد؟ نگارندگان با طرح سوال فوق پس از بررسی و نقد دیدگاه های مختلف به این نتیجه رسیدند که صرف عدم مراجعه مالک بدون قصد اعراض نمی تواند اعراض محسوب شده و سبب زوال مالکیت گردد. بنابراین ، فروش کالاهای متروکه توسط گمرک بدون لحاظ موضوع اخیر، توجیه فقهی ندارد اما میتوان گفت که اجازه فروش کالاهای متروکه توسط گمرک بر مبنای شرط ضمنی ارتکازی قابل توجیه است .
According to Iran's law and its implementing of regulations concerning the collection and sale of abandoned goods، the maximum time for stoppage of any goods from the date of submission of summary manifest or summons will be four months، and if in that period، the owner of the goods does not carry out customs formalities and his duties the goods will be considered abandoned. After being abandoned goods، the Customs should comply with a series of ritual for the benefit of the owner. If after doing the formalities required by customs، the owner of the goods does not attempt to take over the goods، the item will be sold as specified by the Customs Regulations (Arts. 22 and 24 of the Custom Code).This article explains the legal rules according to which the sale of goods is justified. Is it possible to justify the Customs act by rule of abandonment or other basis? The authors after asking the above question and after reviewing different approaches concluded that the mere lack of reference by owner to the customs is not considered abandonment and does not give raise the extinction of ownership. But it is possible to say that the legal basis for selling the abandoned goods by Customs is subjective implied condition.
Machine summary:
"آنچه مقاله حاضر به آن پرداخته است این است که فروش کالا توسط گمرک بر اساس کدام قاعده فقهی توجیه پذیر است ؟ آیا می توان عمل گمرک را بر اساس قاعده اعراض توجیه نمود یا اینکه مبنای دیگری دارد؟ نگارندگان با طرح سؤال فوق پس از بررسی و نقد دیدگاه های مختلف به این نتیجه رسیدند که صرف عدم مراجعه مالک بدون قصد اعراض نمی تواند اعراض محسوب شده و سبب زوال مالکیت گردد.
عین میگردد را در متون فقهی و حقوق ایران بررسی نموده و نهایتا نظر برگزیده را انتخاب نموده و متعاقبا با روشن شدن این موضوع به این نتیجه خواهیم رسید که آیا فروش کالای متروکه توسط گمرک توجیه فقهی دارد یا خیر؟ ٢- بیان دیدگاه ها به طور کلی، دو دیدگاه در این زمینه مطرح می باشد؛ یک دیدگاه این است که اعراض باعث زوال مالکیت می گردد و دیدگاه دیگر این است که صرف اعراض سبب زوال مالکیت نمیگردد و تا زمانی که مال در معرض تلف قرار نگرفته یا شخص دیگری هنوز قصد تملک و اقدام برای احیای آن را نکرده است ، مالک می تواند از اعراض خود رجوع کند، هر چند قصد اعراض کرده باشد.
١- الناس مسلطون علی اموالهم ٢-١-٣- روایات : در خصوص اینکه اعراض سبب زوال مالکیت میگردد؛ پیروان این دیدگاه برای اثبات مدعای خود به روایاتی نیز استناد کردند که به شرح ذیل می باشد : الف - امام صادق (ع ) : هر کس به مالی یا شتری در بیابانی برخورد کند که توان حرکت نداشته باشد و صاحبش آن را به خاطر آنکه او را همراهی نمیکرد رها ساخته باشد و او آن را با صرف هزینه و آب و علف توان ببخشد و از مرگ نجات دهد، مال او میشود و مالکش دیگر بر آن حقی ندارد، بکه مال مزبور همانند شی مباح است (حر عاملی، ١٤١٤، ٣٤٤)."