Abstract:
دانشنامه فلسفه استنفورد عنوان مجموعه فلسفی است که انتشارات ققنوس دست به ترجمه و چاپ تدریجی آن زده است. تا زمان نگارش این مقاله ۳۲ شماره از آن منتشر شده است. ما در اینجا، سرفصلهای چهار کتاب از این مجموعه، یعنی شمارههای ۲۹ تا ۳۲ را بررسی و مرور خواهیم کرد. دلیل انتخاب این چهار شماره زمان انتشار آنهاست، که در سال اخیر چاپ و وارد بازار شدهاند، و درنتیجه آخرین شمارههای مدخل تا زمان نگارش این متن میباشد. لذا در این مقاله پس از ذکر مقدمهای که در واقع معرفی این دانشنامه است، در بخشهای بعدی آن، این چهار کتاب از دانشنامه بررسی خواهد شد.
Machine summary:
پرسشهای مهمی که بهناچار موقتا از کنار آن گذشتیم: جایگاه مجموعۀ دانشنامۀ استنفورد در نسبت با دیگر مجموعههای فلسفی متعدد منتشره در طول سالها در ایران کجاست؟ ملاک انتخاب نویسندگان برای ترجمۀ یک مدخل از میان بیشمار مدخلهای موجود این دانشنامه چیست؟ مخاطب هدف برای این دانشنامه چه گروهی قلمداد میشود؟ آیا همانگونه که در پشت جلد تمام کتابها تأکید شده، این مدخلها یکی از گزینههای مناسب برای افرادی است که میخواهند اولینبار با بحثی در فلسفه آشنا شوند؟ آیا این مجموعه در تحقق این هدف خود موفق است؟ ۱.
به کار میرود، اما این بخش، به گفتۀ نویسندهاش جنت لوین، صرفا بر کارکردگرایی بهعنوان نظریهای فلسفی دربارۀ ماهیت حالات ذهنی متمرکز است.
همین مطلب در مورد دو متفکر دیگر این عصر نیز صادق است که موضوع بخش بعدی کتاب را تشکیل میدهند: باومگارتن و گئورگ فریدریش مایر۱۳.
از دیگر محورهای مهم مورد اشارۀ گایر در مورد مندلسون میتوان فهرستوار به این موارد اشاره کرد: چگونگی تقلید هنری، پیشکشیدن قوۀ سومی به نام «قوۀ رضایت»، تقسیمبندی هنرها و تمیز میان هنرهای زیبا و علوم زیبا بر مبنای تقسیمبندی میان نشانههای طبیعی و دلبخواهانه و طرح مبحث امر والا در زیباییشناسی آلمانی و اهمیت آن نزد کانت.
. اما تمرکز گایر در این بخش به تندوتیزترین اعتراض هردر معطوف است: «تأکید کانت بر فارغ از علقه بودن حکم زیباییشناسانه و طرد نقش مفاهیم متعین در بازی آزادانۀ قوای ذهنی، در تجربۀ زیباییشناسانه نزد او» (همان: ۲۳۴).