Abstract:
مطبوعات به عنوان یکی از ارکان اطلاع رسانی و یکی از موثرترین رسانه های گروهی نقش تعیین کننده ای در تحولات سیاسی ،اجتماعی کشورها دارا می باشند .در تاریخ معاصر کشور ما نیز مطبو عات از جایگاه برجسته ای برخوردارند و مطالعه تحولات مربوط به تاریخ معاصر کشور بدون در نظر گرفتن نقش مطبوعات ناقص خواهد بود . از جمله وقایعی که مطبوعات در ترویج مبانی و ویژگی های آن نقش فعالی داشتند اصلاحات اقتصادی دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه و تآثیر آن در انقلاب مشروطیت است. برخی روزنامه ها به دلیل اختناق در خارج ازایران منتشر می گردیدند و به صورت مخفی وارد ایران می شدند. این نشریات همانند «حکمت » «ثریا » «پرورش » «چهره نما» «کمال » قانون ،اختر ......نقش مهمی در بیداری ایرانیان داخل و خارج کشور داشتند.در این نشریات اوضاع نابسامان اقتصادی و اجتماعی ایران مورد بحث و بررسی فرار می گرفت و نویسندگان آنها به ریشه یابی دردها و ضعف های جامعه همت می گماشتند . این پژوهش در نظر دارد روزنامه های فارسی زبان چاپ مصر و تاثیر آن ها در تحولات ایران را از نگاه اقتصادی بررسی نماید.
Machine summary:
"( حکمت شماره ١٢، نمره ٢٧٦ ، ٢- ٣) در این زمان روزنامه های دیگر نیز به وضعیت نان و کمبود آن در شـهرهای مختلـف کشـور پرداخته ، از جمله این روزنامه ها روزنامه جهره نما می باشد ، که به وضعیت بحران نـان در شـهر مشهد می پردازد و در این مورد از قول خبرنگار خود در این شهر می نویسد : "در این ایام ماه صفر از شدت گرانی در مشهد شورش برپا شد ،که چند نفر رعیت بـی گنـاه بیچاره در میان کشته و زخمی شد ند مردم از شدت قحطی نان و نایابی او بطریق اجتماع خواستند پناه به روضه منور رضوی ببرند ، محتکرین بی انصاف خدا نشناس از ترس آنکه کار آنهـا خـراب می شود در صدد رفع آنها برآمده چند نفر افغانی و غیره را بر در صـحن مقـدس گذاشـته مـانع از آنها شدند .
از نظـر بررسـی محتـوایی و فراوانـی موضـوع بیشترین مقالات به مسئلۀ اوضاع نابسامان اقتصادی شهرهای مختلـف ایـران از جملـه قحطـی نـان پرداخته شده است 44 نتیجه گیری روزنامه های فارسی زبان مصر (حکمت ،ثریا ،پرورش ،چهره نمـا ،کمـال ) در پـرداختن بـه مسائل تحولات ایران ، بخصوص تحولات اقتصادی ،پیشگام بودنـد و از ایـن جهـت در هـدایت ، روشنگری و بیداری مردم ایران نقش فراوانی داشتند .
بیان مشکلات اقتصای کشور و مقایسـه آن بـا کشـورهای توسعه یافته در کنار سایر موضوعات مطرح شده در این روزنامه هـا، زمینـه سـاز بیـداری مـردم و آگاهی آنها نسبت به اوضاع سیاسی و اقتصادی سایر کشورها ،بخصوص ، اروپـا گردیـد ، کـه ایـن شرایط خود در زمینه سازی انقلاب مشروطه نقش مستقیمی داشت .