Abstract:
سازگاری اسکلتی ورزشکاران،با الگوهای حرکتی و مهارتی آنان و بروز برخی عوارض جنبی منفی در میان ورزشکاران حرفهای،پدیدهء مهمی در طب ورزشی به شمار میرود.تحقیق حاضر،به مقایسهء دامنهء حرکتی1 ( ROM )مفصل شانه در ورزشکاران و ارتباط آن با پست و سابقهء بازی میپردازد.نمونههای این تحقیق را 81 مرد با میانگین سن 45/3
65/23 سال و میانگین سابقهء بازی 23/2
60/5 سال تشکیل دادند.آزمودنیها شامل 26 هندبالیست،25 والیبالیست و 30 غیر ورزشکار بودند.جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و معاینه صورت گرفت و دامنهء حرکتی شانه با انعطافسنج لیتون(99/0-90/0 r )،در وضعیتهای استاندارد به دست آمد.حرکات مورد اندازه گیری شامل:خم شدن،باز شدن،چرخش داخلی،چرخش خارجی و دور شدن مفصل شانه بود.برای تجزیه و تحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون، ANOVA و آزمون پیگرد شفه در سطح
استفاده شد.از آزمون t نیز برای مقایسهء میانگین ROM در دست برتر و غیر برتر استفاده شد.
نتایج این تحقیق نشان دادند که با افزایش سابقهء بازی،دامنهء حرکتی شانه در گروههای مورد مطالعه کاهش مییابد
و بین دامنهء حرکتی شانه در رشتههای ورزشی مورد مطالعه و پستهای گوناگون بازی نیز تفاوت معناداری وجود دارد(05/0
P ).همچنین ببین دامنهء حرکتی شانهء برتر و غیر برتر ورزشکاران، تفاوت معناداری وجود دارد که نشانگر آسیمتری آنان است(05/0
P ).رابطهء معناداری نیز میان کاهش ROM و سن ورزشکاران مشاهده شد(05/0
P ).
بر اساس یافتههای این تحقیق،لزوم توجه بیشتر به برنامههای کششی برای ورزشکارانی با سابقهء بازی بیشتر و افراد مسنتر و نیز اجرای برنامههای کششی اختصاصی بر اساس پستهای متفاوت بازی از سوی مربیان و ورزشکاران ضروری به نظر میرسد.همچنین،ضرورت طراحی و اجرای برنامههای کششی اختصاصی و جبرانی از سوی مربیان و متخصصان برای پیشگیری از پدیدهء عدم تعادل عضلانی کمربند شانه و محدودیتهای دامنهء حرکتی آن در ورزشکاران ضروری است.
Machine summary:
"افزایش سن و سابقهء بازی در ورزشکاران،باعث شده است که مجموعه ای از تغییرات در ساختار اسکلتی-عضلانی آنها ایجاد شود؛همانند افزایش قدرت عضلانی یا تغییر در دامنهء حرکتی مفصلها که معمولا همراه با تمرین به دست می آید،اما با افزایش سن انعطاف پذیری و با تغییر خاصیت الاستیسیته در بافتهای نرم و کاهش سطح فعالیت بدنی،این روند کاهش مییابد(21).
3. تفاوت دامنهء حرکتی شانه در گروههای مورد مطالعه نتایج این تحقیق نشان دادند که بین دامنهء حرکتی شانهء بازیکنان در رشتههای ورزشی گوناگون و حتی در پستهای متفاوت بازی تفاوت معناداری وجود دارد که پاسخی به ویژگی تمرین در پستهای متفاوت بازی و رشته های گوناگون ورزشی آنان است و بر این نکته تأکید دارد که انعطاف پذیری،پدیدهء اختصاصی در هر مفصل،پست و رشتهء ورزشی است(21).
در این تحقیق نیز،دامنهء حرکتی چرخش داخلی هندبالیستها نسبت به سایر گروههای مورد مطالعه کمتر بوده و والیبالیستها نیز نسبت به غیر ورزشکاران میزان چرخش داخلی کمتری داشتهاند که علت آن،افزایش قدرت عضلات چرخش دهندهء داخلی شانه در پاسخ به الگوهای تمرینی و مهارتی است.
در این تحقیق نیز مشاهده شد که بازیکنان والیبال و هندبال، در بازوی برتر نسبت به بازوی غیر برتر میزان چرخش داخلی کمتر و چرخش خارجی بیشتری دارند که علت آن،افزایش قدرت عضلات چرخش دهندهء داخلی و دور کنندههای شانه در نتیجهء حرکات شدید دست از بالای سرو احتمالا نداشتن توجه کافی به کشش اختصاصی عضلات مذکور هنگام تمرینهاست."