Abstract:
هنجارهای اجتماعی، مقررات و انتظاراتی هستند که با آن جامعه رفتار اعضای خود را هدایت میکند و بر اساس فرآیند کنترل اجتماعی، مشروعیت سیاسی و رویههای اعمال عدالت در زمینه حاکمیت، نظم اجتماعی در جامعه تضمین میشود. در این پژوهش تاثیر متغیرهای مستقل مرتبط با سه زمینه کنترل اجتماعی، عدالت رویهای و سرمایه اجتماعی بر متغیر وابسته یعنی هنجارگرایی و ابعاد چهارگانه آن (متعهدانه، مصلحتگرایانه، اجبارگرایانه و عادتگرایانه) در شهر تهران بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار استفاده شده پرسشنامه است. جمعیت آماری پژوهش، افراد بالای 18 سال ساکن شهر تهران بود که براساس فرمول کوکران و روش نمونهگیری احتمالی خوشهای چندمرحلهای، درنهایت 400 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد میانگین رتبهای هنجارگرایی 81/2 از 5 بوده است. متغیرهای مستقل سن، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، کنترل رسمی، کنترل غیررسمی، خودکنترلی، قطعیت مجازات، عدالت رویهای، مشروعیت سیاسی، تعهد دینی، سرمایه اجتماعی و فردگرایی ارتباط معنادار با متغیر هنجارگرایی دارند. براساس نتایج تحلیل رگرسیون نیز متغیرهای مستقل تعهد دینی، خودکنترلی، فردگرایی، مشروعیت سیاسی، عدالت رویهای و قطعیت مجازات به اندازه 429/0 از کل واریانس متغیر وابسته هنجارگرایی را در شهر تهران نشان می دهد.
Social norms are rules and expectations by which a society guides the behavior of its members Based on the process of social control، the level of political legitimacy and procedural justice practices in the areas of governance، social order is guaranteed. In this study، the independent variables associated with three domains of social control، procedural justice and social capital to Norm compliance of the dependent variable and the four dimensions (commitment conformity، expedient conformity، forced conformity and habitually conformity) are discussed in Tehran. Method of survey and questionnaire techniques are used. Statistical population of people over 18 years living in Tehran and the Cochrane formula that is based on a multi-stage cluster sampling probability، finally 400 were selected. Results showed an average rating of 2.81 out of 5 is the norm compliance. The independent variables were age، economic status - social، formal control، informal control، self-control، certainty of punishment، procedural justice، political legitimacy، religious commitment، social capital and individualism are having a significant relationship with the dependent variable. Regression analysis showed that the independent variables religious commitment، self-control، individualism، political legitimacy، procedural justice and the certainty of punishment 0.429 of the total amount of variance in the dependent variable explained to Norm compliance in Tehran.
Machine summary:
تحليل جامعه شناختي نظم اجتماعي باتوجه به انواع هنجارگرايي و عوامل اجتماعي مؤثر بر آن 1 سهيلا صادقيفسايي 2 احسان امينيان تاريخ دريافت : ٩٣/١/٢١ تاريخ پذيرش : ٩٣/٩/٣ چکيده هنجارهاي اجتماعي، مقررات و انتظاراتي هستند که با آن جامعه رفتار اعضاي خود را هدايت ميکند و براساس فرآيند کنترل اجتماعي، مشروعيت سياسي و رويه هاي اعمال عدالت در زمينۀ حاکميت ، نظم اجتماعي در جامعه تضمين ميشود.
در اين پژوهش تأثير متغيرهاي مستقل مرتبط با سه زمينۀ کنترل اجتماعي، عدالت رويه اي و سرمايۀ اجتماعي بر متغير وابسته يعني هنجارگرايي و ابعاد چهارگانۀ آن (متعهدانه ، مصلحت گرايانه ، اجبارگرايانه و عادت گرايانه ) در شهر تهران بررسي شده است .
بنابراين پرداختن به موضوع هنجارهاي اجتماعي بسيار ضروري است زيرا براي انسجام اجتماعي و درنهايت تعالي يک جامعه اهميت دارد؛ بر همين اساس اين پژوهش ، به آشکارکردن عوامل مؤثر بر رعايت هنجارها و قوانين اجتماعي (هنجارگرايي) با تأکيد بر سه شاخص کنترل اجتماعي، عدالت رويه اي و سرمايۀ اجتماعي در کلان شهر تهران پرداخته است ؛ تا ابتدا ميزان گستردگي هنجارگرايي در تهران مشخص و سپس عوامل اجتماعي مؤثر بر شکل گيري هنجارگرايي يا تضعيف آن در جامعه شناسايي شود.
(
, 
, 
)
