Abstract:
یافتن وجوه مشترک میان آثار مکتوب اقوام هم ریشه ، امری بدیهی است . در زمینه پیشگویی ن زی شباهت ها و تفاوتهایی میان اعتقادات و باورهای مردم کشورهای مختلف وجود دارد و همچنین از مشترکات حماسه های بزرگ جهان، می توان به پیشگویی یا پیش دانی اشاره کرد؛ این امر در شاهنامه ، و ایلیاد و ادیسه ن زی به کرات دیده می شود. هدف از این پژوهش که با روش تحقیق نظری ، مطالعه و تحلیل تطبیقی صورت گرفته است ، نیم نگاهی است از دریچه ادبیات تطبیقی به مقوله کارکرد پیشگویی در سه اثر حماسی شاهنامه ، ایلیاد و ادیسه . نتایج بررسی این امر، خویشاوندی و تجربه های مشترک اقوام هم خانواده هند و اروپایی ، و باورهای آنان را که در حماسه های آنها تجلی یافته است ، نشان می دهد. و همچنین ، نتیجه می یم که هر چه انسان انجام می دهد، نتیجه تدبیر و عملکرد خود او است .
Machine summary:
در زمینه پیشگویی ن زی شباهت ها و تفاوتهایی میان اعتقادات و باورهای مردم کشورهای مختلف وجود دارد و همچنین از مشترکات حماسه های بزرگ جهان، می توان به پیشگویی یا پیش دانی اشاره کرد؛ این امر در شاهنامه ، و ایلیاد و ادیسه ن زی به کرات دیده می شود.
پیشگویی یا پیش دانی دارای کارکرد اجتماعی است ؛ یعنی یکی پیشگویی می کند و دیگری بر اساس اعتماد به قول او دست به کاری می زند تا نفعی به دست آورد یا از بلایی بگریزد، به قولی دانستن امری و عملی شدن آن، که حاصلی جز جبر ندارد؛ زیرا انسان را از تلاش و کوشش بازمی دارد و اگر کاری انجام گیرد، سبب می شود تا تقدیر درست گردد.
سخن اصلی همه این روایت ها آن است که هرچه انسان انجام می دهد، نتیجه تدبیر عملکرد خود او است ، حتی اگر دقیقا مطابق خبر یا آگاهی وی باشد که شخص از طریق خواب یا پیشگویی یا نجوم از آن مطلع شده باشد.
چنین گفت سیمرغ که از راه مهر بگــویم کنون با تو راز سپهر که هرکس که او خون اسفندیار بـــریزد ور بشــکرد روزگار همان نیز تا زنده باشد زرنج رهــایی نــیابد نماند شگنج (فردوسی ١٣٨٨: ٧٤٧) پیشگویی از طریق ندای غ ی بی ، هنگامی برای اسفندیار جلوه کرد، که وی نگران آینده بود، وقتی اعلان شد، که فرستاده ای خواهد آمد، شومی خبر را حس کرد و قبل از رسیدن فرستاده با پسرانش از آن سخن گفت : بدان روزگار اندر اسفنــدیار به دشت اندرون بد ز بهر شکار از آن دشت آواز کردش کسی که جاماسب را کرد خسرو گسی این کارکرد فردی پیشگویی ، مبین ضمیر مشوش اسفندیار است .
(
, 
, 
)
