Abstract:
این مقاله به بررسی وضعیت سلامت زنان سرپرست خانوار در شهرستان جهرم پرداخته است . روش پژوهش کمی و پیمایشی ، و از روش نمونه گیری مطبق سهمیه ای برای دستیابی به پاسخگویان استفاده شده است . حجم نمونه بر اساس جدول تعیین حجم نمونه لین ، ٣٢٦ نفر از زنان سرپرست خانوار شهر و روستاهای جهرم بودهاند. بر اساس یافته های تحقیق ، سالخوردگان ، روستاییان ، کسانی که در منزل غیرشخصی ساکن هستند و کسانی که به علل ارادی سرپرست خانوار شده، و سرپرستی یک تا چهار نفر را عهدهدار بودهاند در مقایسه با دیگران، سلامت جسمانی کمتری داشتند. هم چنین ، شاغلان و باسوادان، سلامت روانی کمتر و کسانی که رضایت اجتماعی بیشتری داشته اند، سلامت روانی بیشتری داشتند. بر اساس نتایج پژوهش علت سرپرستی (ارادی یا غیرارادی بودن ) از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر سلامت جسمانی و روانی پاسخگویان بوده است ؛ هر سه عامل بیولوژیکی ، جغرافیایی و اجتماعی ـ اقتصادی برای سلامت مهم است ؛ اما سهم دو عامل اول برای سلامت جسمانی و سهم عامل سوم برای سلامت روانی بیشتر است . مهمتر از همه اینکه این عوامل ، میتواند تاثیرات منفی همدیگر را تقویت کند به گونه ای که زنان پیر، بیسواد و شهریای که فاقد مسکن شخصی ، و به علل غیرارادی سرپرست خانوار شده اند، کمترین مقدار سلامت جسمانی داشته اند.
Machine summary:
مهمتر از همه اینکه این عوامل ، میتواند تأثیرات منفی همدیگر را تقویت کند به گونه ای که زنان پیر، بیسواد و شهریای که فاقد مسکن شخصی ، و به علل غیرارادی سرپرست خانوار شده اند، کمترین مقدار سلامت جسمانی داشته اند.
بیشتر پژوهشهای مربوط در این دسته جای میگیرد و یافته های آنها اغلب بیانگر سلامت کمتر زنان نسبت به مردان است (شاکلا ١، ٢٠١٢؛ سیفرت و دیگران ٢، ٢٠٠٤؛ گیبون و مک فرگوسن ٣، ٢٠١٢؛ چالز و لمپرت ٤، ٢٠٠٤؛ اسدی و همکاران ، ١٣٥٩؛ محسنی ، ١٣٧٩؛ احمدی ، ١٣٨٥؛ بیابان گرد و جوادی ، ١٣٨٣؛ ودادهیر و دیگران ، ١٣٨٧؛ سام آرام و امینی یخدانی ، ١٣٨٨؛ پرویزی و همکاران، ١٣٨٨).
از سوی دیگر از آنجا که پژوهشگران علاقه مند به کنترل تأثیر متغیرهای اجتماعی مانند سواد و شغل زنان سرپرست خانوار بر وضعیت سلامتشان بوده اند در کنار بررسی تأثیر "مکان "، تأثیر عوامل اجتماعی بر سلامت نیز ارزیابی شده است .
جدول ١: توزیع درصدی پاسخگویان برحسب میزان سلامت جسمانی ، روانی ، خدمات دریافتی از کمیته و درامد ماهانه نام متغیر کم متوسط زیاد میانگین انحرافمیانگین سلامت جسمانی 25/4 49/4 45/1 19/26 1/01 سلامت روانی 35 37/7 27/3 4/34 3/21 خدمات دریافتی از کمیته امداد 25/8 48/8 35/2 6/60 6/1 درامدماهانه 38/3 27 34/7 31058 6506 آزمون فرضیه های پژوهش برای بررسی رابطۀ عوامل دو شقی محل سکونت ، وضع اشتغال ، نوع منزل مسکونی ، علت سرپرستی و تعداد افراد تحت تکفل زنان سرپرست خانوار بر سلامت جسمانی و روانی آنان از آزمون T استفاده شد.