Abstract:
مقاله حاضر به هدف معرفی ویژگی های سبکی لیکو، گونه ای از شعر شفاهی بلوچی، تدوین شده است. لیکو تک بیتی است مقفا و با وزن هجایی که با استناد به یافته های پژوهش حاضر از ویژگی های سبکی مشخصی به لحاظ نوع واژگان، تشبیهات، سازوکار استعاری غالب، بازنمود نگرش های قومی و محتوای واقع گرایانه آن برخوردار است. در این پژوهش یکصدو سی و پنج بیت لیکو به ترتیب از کتاب صد لیکو (مومنی، ۱۳۸۴)، خبرنامه بلوچستان (آکسنوف،۱۹۹۰)، منابع اینترنتی و مصاحبه با گویش ور بلوچ مکرانی گردآوری شد. آنگاه پنجاه لیکو به طور تصادفی انتخاب و به کمک گویش ور بلوچی تصحیح و ترجمه شد. سپس ترجمه ها با ترجمه های موجود در منابع مذکور مقایسه شد و تصحیحات اعمال گردید و در نهایت با توجه به محدودیت فضای مقاله، بیست ودو بیت لیکو که به لحاظ سبکی و معنایی معرف خوبی برای این مجموعه به شمار می آمد و واژگان و محتوای آن در گفتمان دانشگاهی قابل ارائه بود انتخاب شد. نوع واژه های به کار رفته در لیکو، تشبیهات و سبک واقع گرای آن مهم ترین ویژگی های این گونه از شعر شفاهی به شمار می آید. از جمله اشعار گویشی دیگری که به لحاظ ساختار و محتوا شبیه به لیکو به نظر می رسد، بیت کردی است.
Machine summary:
سـپس ترجمـه هـا بـا ترجمه های موجود در منابع مذکور مقایسه شد و تصحیحات اعمال گردید و در نهایت بـا توجـه بـه محـدودیت فضای مقاله ، بیست و دو بیت لیکو که به لحاظ سبکی و معنایی معرف خوبی برای این مجموعه به شمار می آمد و واژگان و محتوای آن در گفتمان دانشگاهی قابل ارائه بود انتخاب شد.
در همین گروه گویش های بلوچی جنوبی ، غربی و شرقی در کنار بشکردی و کوروشی معرفی شده اند: (ethnologue language family index) یکی از نظریات دربارۀ مهاجرت قوم بلوچ حاکی از آن است که نخستین بار در اواخر دورۀ ساسانی ، مهـاجرت بلوچ ها از جنوب شرقی نواحی خزری به جنوب شرقی ایران آغاز شد.
در زیر سه نمونۀ دیگر از بیت کردی ذکر می شود تا امکان مقایسۀ بیشتر آن با نمونه های لیکو در بخش هـای بعدی فراهم گردد: )به تصویر صفحه مراجعه شود.
در فهرست انواع هنجارگریزی ها موارد زیر قرار گرفته است : الف - هنجارگریزی آوایی ب - هنجارگریزی نحوی پ- هنجارگریزی گویشی ت - هنجارگریزی زمانی ث - هنجارگریزی سبکی ج - هنجارگریزی نوشتاری چ - هنجارگریزی واژگانی ح - هنجارگریزی معنایی صفوی (۸۲:۱۳۸۰) هنجارگریزی سبکی را به مثابه آمیختن گونه های زبان و استفاده از واژه ها یا ساخت هـای نحوی گونۀ گفتاری در شعر معرفی می کند.
Stempleski ۶-۲- تشبیهات : یکی از ویژگی های سبکی قابل توجه لیکو، کاربرد تشبیهات جالب در آن است ؛ این تشبیهات کاملا منحصر به فرد به نظر می رسند و نظیر آن ها دست کم در اشعار مکتوب به فارسی معیار یافت نمی شود.
(
, 
, 
)
