Abstract:
این مقاله در چارچوب رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی به نقد ترجمة ادبی می پردازد. تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی به مطالعة متن است ، که زبان را به مثابه شکلی از کنش اجتماعی درنظر می گیرد و می کوشد زیربناهای ایدئولوژیک گفتمان را، که بر اثر مرور زمان طبیعی جلوه داده شدهاند، آشکار سازد. تعامل این رویکرد با مطالعات ترجمه زمینة تازهای را به وجود می آورد که در آن رابطة متن مبدا و متن مقصد می تواند با نگاهی نو مورد نقد قرار گیرد. به منظور معرفی این تعامل ، در این مقاله دو ترجمه از کتاب "بادبادک باز"، با بهرهگیری از روشهای تحلیل گفتمان انتقادی، مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که هرگونه تغییر، تبدیل ، انتخاب واژگانی و دستوری، جاافتادگی و سهوالقلمی را می توان ایدئولوژیک تلقی کرد، که در آن ساختارهای روابط قدرت و عوامل فرهنگی و اجتماعی قابل مشاهده است .
The present study is an attempt to apply the instruments of Critical Discourse Analysis to translation criticism. CDA considers the text as social action and seeks to reveal the ideological dimensions of discourse which have been “naturalized” through time. It explores the power relations between text، language، and discourse; and thus provides proper grounds for the analysis of translations، which constitute a site for the struggle between different discourses. The study used a bilingual parallel corpus of the book of kite runner and two translations of it. The results demonstrated that at the textual level the translators’ lexical، syntactic، and semantic choices and their choice of translation strategies bear ideological implications
Machine summary:
"تعامل این رویکرد با مطالعات ترجمه زمینة تازهای را به وجود می آورد که در آن رابطة متن مبدأ و متن مقصد می تواند با نگاهی نو مورد نقد قرار گیرد.
همین جاست که تحلیل گران گفتمان انتقادی می توانند با اتخاذ شیوههای خاص، درهم تنیدگی متن (ترجمه ) را آشکار سازند و روابط قدرت و ایدئولوژیک نهادهای اجتماعی را به مشاهده درآورند و الگوهایی برای تحلیل و تفسیر متن های ترجمه شده ارائه دهند، که از آن چه پیش از این به عنوان نقد ترجمه مطرح بود، متمایز باشد و از آن فراتر رود.
تحلیل گفتمان انتقادی، که حاصل زبانشناسی انتقادی ( فاولر٤ و همکاران، ١٩٧٩) است ، اغلب در متن های رسانه ای و در سطح مسائل اجتماعی و سیاسی موضوع تحلیل خود را دنبال می کند.
رویکرد گفتمان به مثابه فعالیت گفتمانی به این معناست که بعد از تجزیه وتحلیل واژگانی - دستوری باید به عواملی چون کارگفت ها، انسجام و بینامتنیت توجه شود، یعنی سه جنبه ای که یک متن را به بافت گستردهتر اجتماع پیوند می دهد.
نظریة اجتماعی ، فضای لازم را برای حرکت از تحلیل گفتمان غیرانتقادی به انتقادی به وجود می آورد و تصویر بزرگتری ارائه می کند، که در آن، هر ارتباط خاص می تواند جانمایی شده و به این وسیله معنا یابد.
وی بر این باور است بر اثر فرایندی که در آن اطلاعات ازطریق ترجمه به فرهنگ دیگر منتقل می شود، تعامل این دو پدیده، یعنی تحلیل گفتمان و مطالعات ترجمه مورد توجه قرار می گیرند."
(
, 
, 
)
