Abstract:
مصرف برق در ایران فراتر از استانداردهای جهانی است. با توجه به اینکه بخش اعظم برق در بخش خانگی مصرف میشود، صرفهجویی در آن بویژه توسط زنان بعنوان مدیران خانه، راهکاری مهم در کاهش مصرف است اما این امر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی رابطهی آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق و صرفهجویی در آن است. روش مورد استفاده، روش پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعهی آماری، زنان متاهل شهر یاسوج است که 406 نفر از آنان با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای بعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامهی پژوهشگر ساخته است که با استفاده از تحلیل عاملی، اعتبار سازهای گردید و جهت تعیین پایایی از روش کودر ـ ریچاردسون استفاده شد. تحلیل رابطهی دو متغیر با استفاده از مدل معادلهی ساختاری نشان داد آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق رابطهی مثبت و معناداری با صرفهجویی برق دارد و قادر است 43 درصد از تغییرات آن را تبیین کند. نتیجهگیری تحقیق این است که با ارتقاء آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق میتوان صرفهجویی در مصرف برق را افزایش و مصرف بیرویهی آن را در کشور تسکین بخشید.
Machine summary:
تحلیل رابطهی دو متغیر با استفاده از مدل معادلهی ساختاری نشان داد آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق رابطهی مثبت و معناداری با صرفهجویی برق دارد و قادر است 43 درصد از تغییرات آن را تبیین کند.
با توجه به اینکه بیش از نیمی از انرژی برق ایران در بخش غیر مولد خانگی مصرف میشود (اصغرپور و Lean & Smith Van den Bergh Abrahamse Dwyer Stern Stobaugh Yergin همکاران، 1388: 185-181؛ طبیبی، 1390: 124-113).
با توجه به اینکه مشترکین برق خانگی استان کهکیلویه و بویراحمد با متوسط مصرف سالیانه 2817 کیلووات ساعت، پنجمین مشترکین پرمصرف برق در کشور هستند، پژوهش حاضر به دنبال طرح این سئوال اساسی است که آیا آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق رابطهی معناداری با میزان صرفهجویی در مصرف برق در بین زنان شهر یاسوج دارد؟ مبانی نظری پژوهش صرفهجویی انرژی یا استفاده صحیح و منطقی از انرژی، اساسا یک رفتار است و به همین دلیل در چارچوبهای نظری مختلفی قابل تبیین است (احمدی و همکاران، 1392).
اگر چه انرژی برق در مقایسه با سایر منابع انرژی مزیتهای قابل توجهی دارد اما Bender Gregory & Di Leo Seligman مصرف بیرویهی برق دارای برخی پیامدهای زیانبار است.
سئوال پژوهش آیا بین آگاهی از پیامدهای مصرف بیرویهی برق و صرفهجویی در مصرف آن رابطهی معناداری وجود دارد؟ روششناسی پژوهش روش مورد استفاده در این پژوهش، پیمایش از نوع همبستگی است که بر حسب هدف، مبتنی بر تحلیل ماتریس کواریانس میباشد.
یافتههای تحقیق نشان میدهد آگاهی از پیامدهای بیرویهی مصرف برق بر صرفهجویی در مصرف برق، رابطهی مثبت و معناداری دارد.
"A review of intervention studies aimed at household energy conservation", Journal of Environmental Psychology 25:273-291.