Abstract:
تأکید و تمرکز فرمالیستها بر خلق فرمهای نو با کمک استراتژیهای کلامی، خالقان آثار ادبی را بیش از پیش به سوی مسائل مربوط به فرم و تکنیک کشاند. نویسندگان این عرصه با بهرهمندی از شگردهایی چون بیپیرایگی و سادگی زبان و مفاهیم،غافلگیری،بهکارگیری تم جذاب، خلاصهگویی و کمال ایجاز وواقعگراییبه آفرینش گونهای داستانی نائل شدند که بر مبنای فرم و ظرافتهای تکنیکی و بیان موضوع در کمترین حجم ممکن برای نفوذ به عمق آگاهی و عواطف خواننده خلق شد که به مینیمالیسم شهرت یافت. در برخی آثار کلاسیک نثر فارسی همچون «بهارستان» جامی، حکایتهای کوتاهی وجود دارد که در پنداشت بعضی پژوهشگران شباهتهای فراوانی با داستانهای مینیمال دارند و قابل انطباق با مشخصههای مینیمالیسم میباشند. این پژوهش با رویکردی توصیفیـ تحلیلی وجوه تشابه و تفاوت حکایتهای کوتاه «بهارستان» جامی و مشخصههای مینیمالیسم را بررسی کرده است و نشان داده است که بهرغم نظر برخی از پژوهشگران، حکایتهای کوتاه «بهارستان» جامی نه تنها با داستانهای مینیمالیستی کاملا قابل انطباق نیستند، بلکه در کنار شباهتهای ظاهری و صوری، تفاوتهای بارزی نیز میان آنها وجود دارد.
Machine summary:
"دیده میشود؛ مانند جملات زیر کـه از حکایتی کوتاه از بهارستان انتخاب شده است که در واژه های مشخص شـده سـجع وجـود دارد و علاوه بر این ، تشبیه بلیغ «راه محبت » و «چهرة مودت » و نیـز تشـبیه یکـی از شخصـیت هـای داستان به مشبه به هایی چون «مطلب اعلای عبدالمطلب »، «مقصد اقصای آل قصـیی »، «آهـوی نافه گشای عبد مناف » و «منبع مکارم بنیهاشم » که از وجود تشبیه جمع حکایت دارد، زبان را تا حد زیـادی از سـادگی و بـیپیرایگـی و پرهیـز از آرایـه هـای ادبـی و عناصـر شـعری کـه از مشخصه های بارز مینیمالیسم به شمار میرود، دور کرده است : «میان معاویه و عقیل بن أبیطالب دوستی تمام بود و مصاحبت بـر دوام .
حیـرت و غـافلگیری خواننـده در حکایت های بهارستان اغلب به دلیل وجود جمله ای خردمندانه و پرمحتواست که از زبان یکی از شخصیت های داستان بیان میشود و پیام اصلی داستان نیز در همین جملـه نهفتـه اسـت کـه برجسته ترین عنصر حکایت به شمار میرود، اما اغلب داستان های مینیمالیستی معمـولا حـاوی یک معمای ساده اند که خواننده پس از اتمام داستان ، با تأملی کوتاه ، ظرف چند ثانیـه قـادر بـه حل آن معماست ، چون نکته یا پیام اصلی داسـتان در گـروه حـل آن معماسـت و پیـام اصـلی داستان در این معما نهفته است ."