Abstract:
بررسی رابطه پزشک و بیمار و تاکید بر جایگاه حقوق بیمار در حوزه روابط اخلاقی و انسانی که در اعصار و قرون گذشته ریشه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. یافته های متون طب سنتی کهن نشان می دهد که از دیدگاه پزشکان و حکمای ایرانی و اسلامی، رعایت اخلاق پزشکی در حوزه حقوق بیماران و رابطه صحیح و منطقی بین پزشک و بیمار با تکیه بر رعایت اصول و موازین اخلاقی و آموخته های دینی از مهم ترین موضوعات پزشکی بوده است. نرم خویی، خوش رفتاری، مهربانی، دلسوزی با بیمار، حفظ اسرار بیمار، احترام به بیمار، خردمندی و باسواد بودن پزشک، رعایت تقوا و دینداری، پرهیز از لهو و لعب و... از مواردی است که پایبندی پزشک به آن ها در راستای خدمت به بیمار و رعایت حقوق وی در متون پزشکی قدیم، بوده است. برخی از متون کهن پزشکی که در این مطالعه بررسی شده است، عبارتند از: «الطب الروحانی» رازی، «کامل الصناعه الطبیه» علی بن عباس اهوازی، «ادب الطبیب» رهاوی، «المعالجات البقراطیه» ابوالحسن طبری، «مفتاح الطب» ابن هندو، «منهاج الدکان» ابوالمنی کوهین عطار، «خلاصه الحکمه» عقیلی خراسانی و... .
Machine summary:
دورنمایی از اخلاق پزشکی و رعایت حقوق بیمار در برخی متون طب سنتی ایران و اسلام 1 فرزانه غفاری چکیده بررسی رابطه پزشک و بیمار و تأکید بر جایگاه حقوق بیمار در حوزه روابط اخلاقی و انسانی که در اعصار و قرون گذشته ریشه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است .
یافته های متون طب سنتی کهن نشان می دهد که از دیدگاه پزشکان و حکمای ایرانی و اسلامی ، رعایت اخلاق پزشکی در حوزه حقوق بیماران و رابطه صحیح و منطقی بین پزشک و بیمار با تکیه بر رعایت اصول و موازین اخلاقی و آموخته های دینی از مهم ترین موضوعات پزشکی بوده است .
برخی از متون کهن پزشکی که در این مطالعه بررسی شده است ، عبارتند از: «الطب الروحانی » رازی ، «کامل الصناعة الطبیة » علی بن عباس اهوازی ، «ادب الطبیب » رهاوی ، «المعالجات البقراطیة » ابوالحسن طبری ، «مفتاح الطب » ابن هندو، «منهاج الدکان » ابوالمنی کوهین عطار، «خلاصة الحکمة » عقیلی خراسانی و...
یافته ها نشان می دهد که طب سنتی ایرانی و اسلامی جایگاه ویژه ای برای اخلاق پزشکی قائل است و در پزشکی امروز در مسائل مربوط به حقوق بیمار و رابطه پزشک و بیمار می توان از این پشتوانه ارزشمند استفاده کرد.
بر این اساس ، در منابع و متون اسلامی و ایرانی ، ویژگی هایی مانند یاد خدا، توکل ، رازداری ، خوش خلقی ، امیدبخشی ، ارتباط و رفتار مناسب با بیمار و اعتقادات نیکو به عنوان فرهنگ اخلاق طبابت و پزشکی مطرح بوده است .