Abstract:
بررسی فرآیند جهانیشدن در دنیای معاصر و تأثیرات آن بر فرهنگها یا هویتهای ملی و محلی از جمله مسائل اصلی در مطالعات فرهنگی است. با توجه به اینکه جوانان بیش از هر گروه دیگری آماج تأثیرات فرآیند جهانیشدن در هر جامعهای قرار میگیرند، لذا در این پژوهش با بهرهگیری از نظریههای رابرتسون و هال به بررسی رابطهی بین نگرشهای فرهنگی متأثر از جهانیشدن و هویت محلی جوانان دانشگاهی یزدی پرداخته شد. از حیث روششناختی، این پژوهش پیمایشی و کاربردی به شمار میآید. جامعهی آماری شامل جوانان دانشگاهی 18 تا 30 ساله و حجم نمونه 400 نفر از میان دانشجویان بومی شهر یزد برآورد گردیده که به صورت روش نمونهگیری طبقهای متناسب انتخاب شدهاند. گردآوری دادهها با ابزار پرسشنامه انجام گرفته و در استخراج دادهها از نرمافزار SPPS برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چند متغیره به روش گامبهگام استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهند که: مصرف رسانهای و دینداری دو متغیر مهم در تبیین احساس هویت محلی و نگرشهای فرهنگی متاثر از جهانی شدن پاسخگویان هستند، استفاده از رسانههای خارجی تأثیر تقویتکننده بر نگرشهای فرهنگی متأثر از جهانیشدن دارد، در حالی که استفاده از رسانههای سراسری داخلی دارای تأثیر تضعیفکننده بر آن است. همچنین استفاده از رسانههای محلی و سپس دینداری تأثیر تقویتکننده بر هویت محلی یزدی دارند، حال آنکه استفاده از رسانههای خارجی تأثیر تضعیفکننده بر این متغیر دارد. سرانجام این که نگرشهای فرهنگی متأثر از جهانی شدن رابطه معناداری در جهت معکوس با هویت محلی دارد.
Machine summary:
با توجه به اینکه جوانان بیش از هر گروه دیگری آماج تـأثیرات فرآینـد جهانیشدن در هر جامعه ای قرار میگیرند، لذا در این پژوهش با بهره گیری از نظریه هـای رابرتسـون و هـال بـه بررسی رابطه ی بین نگرش های فرهنگی متأثر از جهانیشدن و هویت محلی جوانان دانشـگاهی یـزدی پرداختـه شد.
البته گذشته از ترجمه ها، تألیف ها و پژوهش هایی که به طور کلی به این حوزه پرداخته اند(آزاد ارمکی، ١٣٨٦؛ توحیدفام و دیگران ، ١٣٨٢؛ زارعی، ١٣٨٨؛ لوکلر، ١٣٨٢؛ سیفیآتشگاه ، ١٣٨٨؛ عباس زاده و عباسی، ١٣٨٤؛ کیا و سعیدی، ١٣٨٥؛ مکارم ؛ ١٣٨٢؛ قانعیراد و ستوده ، ١٣٨٤؛ نعمتی و ترکی، ١٣٨٨؛ حمد، ١٣٨٣؛ تاملینسون ، ١٣٨١)، همچنین برخی از آثار و تحقیقات نیز با محوریت مناسبات جهانیشدن و دین اسلام ، انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران انجام شده اند که به تعبیری میتوان آنها را در جرگه ی تحقیقات مورد بحث و به نوعی برخوردار از نوعی دغدغه های فرهنگی و هویتی ارزیابی کرد(تاجیک و درویشی، ١٣٨٣؛ پوراحمدی، ١٣٨٦؛ افروغ ، ١٣٨٤و ١٣٨٧؛ افروغ و دیگران ، ١٣٨٨؛ کچویان ، ١٣٨٥و ١٣٨٦؛ بهروزلک ، ١٣٨٦؛ ده شیخی، ١٣٨٨؛ ربانی، ١٣٨٨؛ صیادی، ١٣٨٤؛ محمدی، ١٣٨٥؛ نادری بنی، ١٣٨٦؛ محمودی میمند، ١٣٨٧؛ نهاوندیان ، ١٣٨٦).
٥- فرضیه های تحقیق در این پژوهش دو متغیر احساس هویت محلی و نگرش های فرهنگی متأثر از جهانیشدن بـه عنـوان متغیرهای وابسته تحقیق و سایر متغیرها (دینداری، استفاده از رسانه های محلـی و خـارجی، شـبکه روابـط اجتماعی) به عنوان متغیر مستقل یا پیش بین مد نظر بوده است .