Abstract:
وقوع تحولات موسوم به بهار عربی (بیداری اسلامی) در خاورمیانه و سرایت این تحولات به یمن منجر به سقوط علی عبدالله صالح و درنهایت قدرت‌یابی گروه شیعی حوثی‌ها در این کشور شد. عربستان که این تحولات را مخالف منافع ملی و امنیت منطقه‌ای خود می‌دانست، با لشکرکشی نظامی به یمن به مقابله با این امر پرداخت. از نگاه عربستان تحولات یمن، جنگ با قدرت و نفوذ ایران در شبه‌جزیره عربستان و در کنار مرزهای جنوبی‌اش و تلاش برای از بین بردن متحدان ایران است. هرچند ایران فرستادن کمک‌های نظامی به یمن را تکذیب کرده و همواره به حمایت سیاسی و دیپلماتیک از این گروه اکتفا نموده است، اما تحولات یمن فرصتی را برای باز کردن جای پایی در شبه‌جزیره عربستان و افزایش قدرت و نفوذ ایران در این منطقه فراهم آورد. این مقاله در پاسخ به این پرسش که «ماهیت رقابت‌های ایران و عربستان در یمن چگونه ارزیابی میشود؟» بر این نظر است که «در کنار اختلاف‌های ایدئولوژیک (شیعه‌ـ‌سنی)، رقابت‌های استراتژیک این دو کشور در یمن (و به‌طورکلی خلیج فارس) و درک تهدید از طرف مقابل، به اقدامات این دو کشور در یمن شکل داده است.
Machine summary:
برخـی از این پرسش ها عبارتند از اینکه «نظریه موازنه تهدید چیست و چـه تحلیلـی از درگیریهـا و مخاصمات ایران و عربستان در خاورمیانه و خلیج فارس دارد؟»، «یمن دارای چـه اهمیـت و جایگاهی در سیاست خارجی و امنیتی ایران و عربستان است ؟ و دلایل رویـارویی و اخـتلاف نظر ایران و عربستان در یمن چیست ؟» در پاسخ به این پرسش ها این فرضـیه کلـی مطـرح میشود که ماهیت رقابت ها و درگیریهای جمهوری اسلامی ایـران و عربسـتان سـعودی در یمن ، باوجود تأثیرپذیری از اختلاف های ایدئولوژیک ، متأثر از رقابت های اسـتراتژیک بـوده و عربستان سعودی، قدرت گیری انصارالله و گروه های شـیعی در یمـن را تهدیـد مسـتقیمی از سوی جمهوری اسلامی ایران قلمداد کرده و به مقابله نظامی با آن پرداختـه اسـت .
درواقع قدرت یابی انصارالله در یمن و شکل گیری یک حکومت اسـلامی و مردمـی در آن ، همسو با منافع منطقه ای جمهوری اسلامی ایـران ارزیـابی میشـود و میتـوان بـا بهره بـرداری صحیح از این شرایط ، به تقویت فزاینده جایگاه ایران در حوزه غرب آسیا و شمال افریقا دسـت یافت و این مسئله همان چیزی است که عربستان و دیگر کشـورهای عـرب منطقـه کـه دارای رژیم های استبدادی و ساختاری عقب مانده به لحا سیاسی و اجتماعی هستند، به شـدت از آن واهمه دارند.
بـه اعتقـاد نگارنـدگان ایـن مقاله ، علت اصلی رقابت ها و دشمنیها میان ایران و عربستان در یمن ، مسائل اسـتراتژیک و رقابت های منطقه ای این دو کشور در خاورمیانه و خلیج فارس است و محرک ایـن کشـورها برای نشان دادن واکنش در برابر دیگری، احسـاس تهدیـد از افـزایش نفـوذ و قـدرت طـرف مقابل و کاهش نفوذ و قـدرت خـود اسـت .
(
, 
, 
)
