Abstract:
جمهوري افلاطون بيترديد يكي از تاثيرگذارترين نوشتهها در تاريخ فلسفه و مخصوصاً در فلسفه سياست است. در عين حال كه تقريباً همه شاخههاي فلسفه از هستيشناسي و معرفتشناسي گرفته تا علمالنفس و تعليم و تربيت در اين نوشته افلاطون مورد بحث قرار گرفتهاند، موضوع محوري آن را «عدالت» تشكيل ميدهد.
از سوي ديگر در ميان انواع حكومتها كه افلاطون در كتاب هشتم جمهوري بر ميشمارد، دموكراسي را يكي از حكومتهاي بد معرفي ميكند به نظر او دموكراسي ـ كه از تحول اليگارشي پديد ميآيد ـ نه تنها از جنگ و نارضايتي زاده ميشود، بلكه به واسطه مديريت نادرستِ دو مقوله آزادي و برابري سرانجام به ضد خودش، يعني حكومت استبدادي، تبديل ميشود.
مخالفت افلاطون با دموكراسي، كه در واقع ناظر بر نوع خاصي ازآن مي باشد، نشان ميدهد كه ملازمهاي ضروري ميان عدالت و صلح از يك طرف و دموكراسي از طرف ديگر وجود ندارد.
در اين مقاله، پس از بيان نظر افلاطون درباره عدالت، صلح و دموكراسي، نشان خواهيم داد كه او چه چيزهايي را از پيش شرطهاي رسيدن به عدالت و صلح بر ميشمارد.
Machine summary:
٣٣ سقراط در این مرحله (d٤٣٥ تا a٤٤٤) پس از اثبات اینکه نفس ٣٤ نیز (همانند جامعه ) از سه عنصرعقلانی ، شهوانی و روحانی (یا غیرت ) تشکیل یافته است وفضیلت هر یک از این عنصرها به ترتیب حکمت ، خویشتن داری و شجاعت است ، می گوید در خصوص نفس نیز «عدالت در واقع چنین چیزی است ، اما نه از آن حیث که هر کسی از نظر خارجی کار خودش را انجام دهد، بلکه از حیث آنچه که در درون است و واقعا به خود آدمی مربوط می شود» (c-d٤٤٣).
انواع حکوم ها حکومت یا جامعه خوب (و همین طور انسان خوب ) همان است که سقراط در کتاب دوم ابتدا به صورت مقدماتی مطرح کرد و سپس تا کتاب چهارم به نحوی کامل تر توضیح داد و در مرحله سوم ، یعنی از کتاب پنجم تا هفتم ، کامل ترین بیان خویش را درباره آن عرضه کرد.
درسی که باید از افلاطون گرفت افلاطون به این عقیده بنیادی مطرح شده در جمهوری که انسان ها باید بر اساس طبیع شان به تقسیم کار در جامعه بپردازند و حکومت را که تخصصی ترین کار است به مستعدترین افراد برخوردار از عالی ترین سطوح تربیت نظری وعملی واگذار کنند (یعنی به آرمان فیلسوف ـ پادشاه ) تا پایان عمر وفادار می ماند.
برجستگی موضوع عدالت در این محاوره باعث شده است که بعدهاعنوان فرعی درباره عدالت به عنوان اصلی کتاب افزوده شود (بنگرید به بورمان ، ١٣٧٥: ١٧٦) و حتی کاملا ممکن است که عنوان دوگانه کتاب از خود افلاطون بوده باشد (گاتری ، ١٣٧٧: ٨).
(2006), Plato’s Republic, a Reader’s Guide, London and New York, Continuum.
) (1998), Plato Critical Assessments, 4 vols, London and New York, Routledge.