Abstract:
ورزش هم اکنون در گسترة تجارت بهعنوان کسبوکاری بزرگ قلمداد میشود و درآمدهای هنگفتی را برای ورزشکاران، باشگاهها و سایر فعالان ورزشی به ارمغان آورده، که بخش عمدهای از آن بهواسطة دراختیارداشتن داراییهای فکری و بهویژه علائم تجاری است. این مقاله میکوشد تا از طریق تحقیق و تأمل در موازین بنیادین و رهیافتهای حقوق نظامهای پیشرو، نقش برجستهای را که قرارداد لیسانس در تجاریسازی این نوع داراییهای فکری- ورزشی ایفا میکند، تحلیل کرده و ابعاد خاص آن را به لحاظ کارکرد، موضوع، قلمرو و تعهدات ویژة طرفین نمایان کند. همچنین، در این مقاله دو مسئلة مهم تعارض بازاریابی و تداخل حقوق شخصی ورزشکاران و حقوق جمعی شخصیتهای حقوقی ورزشی که در بستر قرارداد لیسانس علائم تجاری بروز میکنند، بررسی میشود. نتایج این نوشتار مبین آن است که رویکرد کلی و مبهم مقررات و ادبیات حقوق ایران نسبت به قراردادهای لیسانس علائم تجاری و همچنین، فقدان موازین حداقلی ناظر به جنبههای مهم حقوق ورزشی، برای مواجهه با مسائل خاص این دست توافقات در قلمرو ورزش، فاقد کفایت و کارامدی لازم بوده و باید با تدبیر از تجربهها و راهکارهای مطلوب حقوقی سایر کشورها به منظور نظامبخشی اصولی به این قراردادها بهره برد.
Nowadays، sport is known as a great business in trade activities and has brought huge revenues for athletes; sport teams and other sport personalities whereas large part of this revenue emanates from intellectual property rights particularly different kinds of trademarks. Regarding fundamental principles and legal approaches of leading systems، this paper attempts to clarify the eminent role of license agreement on marketing of sport trademarks and analyze particular aspects of its function، subject، domain and parties obligations. Also current article considers two important issues in sport trademark license agreements: the first marketing conflict and the other conflict between individual rights of athletes and collective rights of sports clubs and associations. The results of research notify that general and vague approaches of Iranian laws and legal literature in respect of trademark license agreements and The lack of minimum standards concerning important legal aspects of sport law، haven’t required efficiency in solving special problems of such agreement in sport sphere and basic regulating of trade sport license agreement requires taking appropriate measures and solutions of other legal systems.
Machine summary:
نتـایج ایـن نوشـتار مبین آن است که رویکرد کلی و مبهم مقررات و ادبیات حقوق ایران نسبت به قراردادهای لیسانس علائـم تجـاری و همچنـین ، فقـدان موازین حداقلی ناظر به جنبه های مهم حقوق ورزشی، برای مواجهه با مسائل خاص این دست توافقات در قلمـرو ورزش ، فاقـد کفایـت و کارامدی لازم بوده و باید با تدبیر از تجربه ها و راهکارهای مطلوب حقوقی سایر کشورها به منظور نظام بخشی اصولی بـه ایـن قراردادهـا بهره برد.
تیم ها، لیگ ها، ورزشکاران و سازمان های بین المللی ورزشی با به کارگیری شهرتی که بـه دسـت آورده اند و با اعطای مجوز بهره برداری از علائم تجاری خود به شرکت های بزرگ تولیدکنندة اقلام ورزشی یا غیرورزشی، منافع کلانی تحصیل میکنند (٢٠١١ ,Gordon)، که ایـن ترتیبـات قـراردادی گاه با عنوان «قرارداد لیسانس کالای ورزشی »١ یاد شده است .
com/sites/mikeozanian/2014/10/07/the-forbes-fab-40-the-worlds-most-valuable- sports-brand بررسی قلمرو و محدودیت های قرارداد یکی دیگر از قسمت های مهم قرارداد لیسانس در حوزة ورزش ، مفادی است کـه ماهیـت ، دامنـه و قلمرو حقوق اعطایی را ترسیم میکند.
از مهم ترین آن هـا، تعهـدات تضـمینی در زمینـۀ اعتبـار قـانونی علائم و مالکیت آن ها، تضمین در زمینۀ عدم مزاحمت مفاد قرارداد لیسانس برای حقوق اشـخاص ثالث ، تعهد به رازپوشی، پایبندی به حفظ حقوق انحصاری لیسـانس گیرنـده ، اسـت ( & Battersby ٤٧-١٠.
p ,٢٠٠٤ ,Shropshire &)، زیرا برخلاف سایر بنگاه ها که معمولا خود، تولیدکننده نیز هستند و علائمی را که در بازار تثبیت شده به لیسانس سایرین میدهند، فعـالان ورزشـی بـه طـور عمـده ، از شهرت صرف برخوردارند و خطوط تولید محصولات تحت علامت تجاری خاص خود ندارند.