Abstract:
مسایل و مشکلات موجود در شهرها نشانگر عدم تحقق مشخصه های پایداری در آن هاست . به علت تمرکز پیوسته رو به رشد جمعیت و فعالیت های اقتصادی در مراکز شهری ، به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته ، پایداری توسعه شهری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است . شهر خلیل شهر با برخورداری از پتانسیل های طبیعی و منابع معدنی فرصت های زیادی را برای توسعه پایدار پیش رو دارد. لذا هدف اصلی این تحقیق ، ارزیابی شاخص های توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهر خلیل شهر با استفاده از شاخص ترکیبی توسعه انسانی (HDI) و تاپسیس (TOPSIS) سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد. به همین منظور برای دستیابی به شاخص های توسعه منطقه مورد مطالعه ، امکانات و تسهبلات زیربنایی و روبنایی، رفاهی، تجاری و غیره موجود در سطح این شهر در سه گروه شاخص های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تقسیم بندی شده و سپس با استفاده از مدل شاخص توسعه انسلنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. روش تحقیق به صورت توصیفی–تحلیلی می باشد. اطلاعات اولیه از طریق روش اسنادی گردآوری شد. بر اساس یافته های تحقیق ، نتایج نشان داد که ، محله های کشیرخیل ، گت زمین ، عموزادمحله ، رباط ، رکاوند و علمدارمحله در سطح نیمه برخوردار و محله های کلاک، مالیکلا و ملامحله در سطح برخوردار قرار دارند
Machine summary:
واژه هاي کليدي: پايداري محلات شهري، مدل شاخص توسعه انساني (HDI)، تاپسيس (TOPSIS)، سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)، خليل شهر مقدمه مفهوم توسعه پايدار تاکنون به شيوه هاي گوناگون در قالب مفاهيم متنوعي به کار برده شده است ، اما محوريترين ايده ، مربوط به کميسيون جهاني توسعه و محيط زيست بوده که در سال ١٩٨٧ بيان شده است .
يکي از شاخص هاي اصلي و مهم اين توسعه و پيشرفت ، رشد و گسترش شهرهاي کشور و به خصوص شهرهاي بزرگ آن ميباشد، از طرف ديگر با توجه به رشد روز افزون جمعيت کشور و به خصوص افزايش جمعيت شهرهاي بزرگ که علاوه بر عامل مواليد و مرگ و مير، عامل مهاجرت مردم از روستاها و شهرهاي کوچک ، رشد آن را تشديد ميکند، توجه به توسعه شهرهاي بزرگ اهميت دو چنداني پيدا کرده است ، در همين راستا با توجه به کمبود منابع (زمين ، خاک، هوا و غيره ) و براي کاهش هزينه هاي توسعه شهري و ارائه خدمات مطلوب تر و مطابق با اصول توسعه پايدار و در عين حال اقتصادي، توجه به توسعه هدفمند شهر افزايش يافته و ساماندهي شهري به عنوان يکي از مهم ترين مقوله ها در زمينه توسعه شهري مطرح گرديده ، که سعي دارد با تحول در نحوه نگرش به توسعه شهري زمينه پايداري بيشتر شهر را فراهم آورد (پرهيزکار و فيروز بخت ، ١٣٩٠: ٤٥).
در جدول (٥) سطح برخورداري محلات شهر خليل شهر از نظر امکانات فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي بر اساس مدل شاخص توسعه پايدار نشان داده شده است .