Abstract:
کاهش جنین به عنوان یکی از دستاوردهای بشری و از جمله علوم مستحدثه به شمار می آید و حدود و ثغور اختیار افراد در اقدام به آن، با توجه به خلاهای قانونی موجود در این خصوص هنوز مشخص نشده است . این مقاله در تلاش است به این سوال پاسخ دهد که اساسا اقدام به کاهش جنین ، مسوولیت های مدنی از منظر شرعی و قانونی به دنبال خواهد داشت یا خیر؟ در پژوهش حاضر با استنباطهای به عمل آمده از قوانین موجود در خصوص مقولات تا حدودی مشابه با کاهش جنین ، مسوولیت مدنی را در دو قالب مسوولیت مدنی والدین و پزشک مورد بررسی قرار داده است . البته در این میان، بیشترین مسوولیت ، متوجه والدین جنین یا جنین های کاهش یافته خواهد بود، زیرا با توجه به مسوولیت والدین در حفظ حیات و سلامت جنین ، چنانچه آنان به کاهش جنین یا جنین ها رضایت دهند در قبال چنین تصمیمی دارای مسوولیت مدنی خواهند بود، اما در مقابل ، پزشک نیز در صورت ارتکاب خطای پزشکی در هر مرحله اعم از مرحله تشخیص ، معالجه ، حین عمل کاهش جنین و بعد از عمل و عدم اخذ رضایت و برائت از بیمار یا اولیای قانونی وی، دارای مسوولیت مدنی خواهد بود.
Machine summary:
"٢-١-١- ادله فقهی : کاهش جنین از جمله اعمال پزشکی است که بر مبنای زمان انجام آن، از منظر فقهی مشروع یا نامشروع قلمداد می گردد، به طوری که اگر در مرحله قبل از ولوج روح، شرایط به نحو اضطرار باشد و ناچار به کاهش جنین در جهت حفظ جان یا سلامتی مادر و جنین هایش وجود داشته باشد، می توان اقدام به کاهش جنین نمود و این عمل مشروع تلقی می گردد و پزشک معالج مبرا از مسؤولیت می باشد، لیکن در مرحله بعد از ولوج روح (به مانند سقط جنین ) به هیچ عنوان جایز نمی باشد و تنها در صورتی که جان مادر در معرض خطر جدی باشد و شرایط به نحوی باشد که اگر جنین ها کاهش نبینند، هم مادر و هم جنین هایش جانشان را از دست می دهند، می توان اقدام به کاهش جنین کرد که البته در این موارد، این نکته مهم مد نظر است که دیه جنین یا جنین هایی که کاهش می یابند، در هر مرحله ای از رشد که باشند، طبق مواد ٧١٦ تا ٧٢٠ قانون مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ می باید پرداخت شود.
در کاهش جنین انتخابی نیز در صورت معالجه نادرست امکان خطرات و صدمات جبرانناپذیری وجود دارد، به طوری که برای مثال، اگر تشخیص پزشک مبنی بر وجود ناهنجاری در یکی از جنین ها باشد، به منظور معالجه صحیح ، پزشک باید در گام نخست تشخیص دهد که آیا هر دو جنین دارای یک جفت هستند یا خیر، زیرا در صورتی که «دی کوریونیک » باشند لازم است از تزریق KCI جهت کاهش جنین استفاده شود، ولی اگر «منوکوریونیک» بودند، به علت ارتباط خونی که از طریق جفت به وجود می آید، تزریق پتاسیم به داخل قلب جنین ، باعث مرگ جنین دیگر تا ١٢ ساعت بعد از تزریق می گردد که این ناشی از خطای پزشکی در مرحله تشخیص می باشد و مسؤولیت مدنی وی را در پی خواهد داشت ."