Abstract:
از محوري ترين مباحث عقيدتي در دين اسلام اعتقاد به توحيد است كه اين اعتقاد در
اسلام مايه تكامل و تعالي فرد و جامعه دانسته شده است، به نحوي كه تمام قوانين اسلامي
و هرگونه روابط انساني در حيات اجتماعي از قبيل روابط فرهنگي و تربيتي، مشاركت
تجاري و اقتصادي، قراردادهاي سياسي و نظامي بر مبناي اصل توحيد تنظيم شده اند؛ لذا
از مسائل مهم انديشمندان سياسي نحوة تأثيرگذاري توحيد در سياست بوده است. به اين
منظور نوشتار حاضر درصدد پاسخ به اين سؤال است كه توحيد ذاتي و افعالي چه
استلزامات عملي در حوزه سياست اسلامي دارد؟ اين مقاله با روش تحليلي توصيفي در
آثار آيت الله جوادي آملي به مه مترين استلزامات توحيد در سياست م يپردازد. بر اساس
يافته هاي تحقيق، كثر تهاي درون جامعه و نظام سياسي و جايگاه قدرت در سياست
برگشت به توحيد ذاتي دارند كه نوعي وحدت در كل نظام ايجاد مي كند كه همه اجزاي
حاكميت را به يكديگر متصل مي نمايد و علاوه بر نگرش وحدتگرا توجيهكنندة
كثرت گرايي در نظام سياسي در عين وحدت آن است. همچنين بر اساس توحيد افعالي
منشأ حكومت از ولايت خداوند است؛ پيامبران و امامان و جانشينان او بهترتيب حكومت را
بر عهده دارند؛ لذا مشروعيت قدرت وابسته به اذن الهي است.
Machine summary:
"بر این اساس طبق توحید در خالقیت ، خداوند تنها مؤثر مستقل و بی نیاز در جهان است و دیگران همه تأثیرات و تأثرات خود را از او می گیرند و هر چیز که در دو جهان وجود دارد، فعل اوست و او یگانه خالق عالم هستی است ؛ اما انحصار خالقیت به خداوند به معنای سلب مطلق هر نوع تأثیر ایجادی از غیرخدا نخواهد بود؛ لذا این امکان برای انسان وجود دارد که بتواند چه به نحو مجاز در کلمه یا مجاز در اسناد یا مظهریت شأنی از وجود داشته باشد که از این طریق اجازه دخالت انسان در نظام تشریع و حکمت عملی داده شده است .
لذا سیاست در همة ساحات و مراحل خود درواقع نوعی تصرف در ملک خداوند است که باید بر اساس رضایت الهی باشد و اگر فرضا عقل بشری توانست یک نظام سیاسی کامل را کشف کند، باز محتاج اذن و اجازه او خواهد بود؛ چون عمل به مقتضای آن نظام مستلزم تصرف در دارایی های خدای متعال است و طبق اعتقاد به توحید در ولایت ، حکومت از ولایت خداوند سرچشمه می گیرد، زیرا حکومت در اصل از آن خداست و از طرف او، پیامبران و امامان و جانشینان او به ترتیب حکومت را بر عهده دارند و حکومت مشروع الهی تنها حکومتی است که در ظل اله باشد."