Abstract:
مشاركت در نوسازي بافتهاي فرسوده تحت تاثير عوامل مختلفي است كه سرمايه فرهنگي و اجتماعي مهمترين پيش نياز آن است. پژوهش حاضر كه با هدف بررسي نقش سرمايه فرهنگي - اجتماعي بر مشاركت شهروندان در نوسازي بافت پيرامون حرم رضوي انجام شده به دنبال پاسخ به اين سوال است كه چرا عليرغم تاكيد فراوان بر مشاركت در برنامه هاي نوسازي، اين مشاركت در بافت مورد نظر ضعيف است؟ چارچوب نظري تحقيق عمدتاً مبتني بر نظريات بورديو، پاتنام و كلمن است. روش انجام پژوهش پيمايش و ابزار جمعآوري اطلاعات پرسشنامه است. نمونه گيري به روش خوشه اي و حجم نمونه 426 نفر از ساكنين بافت مي باشد. يافته ها نشان مي دهد؛ سرمايه فرهنگي و به ويژه سرمايه اجتماعي بر مشاركت ساكنان در پروژه هاي نوسازي تاثير مثبت داشته است. شاخص تعهد اجتماعي، حس همياري و انسجام اجتماعي بيشترين تاثير را بر كنش مشاركتي ساكنين داشتهاند. عليرغم بالا بودن ميزان سرمايه فرهنگي و اجتماعي در بين ساكنان و تاثير مثبت اين سرمايه ها بر كنش مشاركتي، ميزان مشاركت ساكنان در پروژه هاي نوسازي بافت پيرامون حرم رضوي ضعيف مي باشد كه اين امر بيشتر به مساله اعتماد مرتبط است.
Machine summary:
"بررسی سوابق تجربی تحقیقات مرتبط با موضوع این مقاله نشان میدهد در خصوص تأثیر سرمایه فرهنگی بر مشارکت مردم در نوسازی بافت های فرسوده شهری، پژوهش خاصی صورت نگرفته است ، اما پژوهش های داخلی و خارجی متعددی در خصوص سرمایه اجتماعی و مشارکت در نوسازی بافت های فرسوده انجام شده است که برخی از مهم ترین آن ها عبارت اند از: حاتمینژاد، پوراحمد و عیوضلو (١٣٩٣) در مطالعه ای تحت عنوان "واکاوی ظرفیت سرمایه اجتماعی محلات شهری در ساماندهی بافت های فرسوده " در منطقه ٩ شهر تهران ، نتیجه میگیرند که مؤلفه های سرمایه ی اجتماعی، نقش زیادی در تبیین میزان مشارکت ساکنان بافت فرسوده در بهسازی و نوسازی دارند و با تأکید بیشتر بر ظرفیت سرمایه ی اجتماعی ساکنان این بافت ها میتوان از این عامل برای تسریع در روند نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری استفاده کرد.
نوابخش (١٣٩٢) به ضرورت احیاء سرمایه اجتماعی در توسعه فضاهای شهری پرداخته و به این نتیجه میرسد که سرمایه های فرهنگی و اجتماعی به عنوان پایه های زیر بنایی برای رشد سرمایه اقتصادی در طرح های توسعه شهری بایستی در نظر گرفته شوند عالیپور و بیابانی مقدم (١٣٩٠) در پژوهشی با عنوان نقش سرمایه اجتماعی در تسریع و تسهیل جریان نوسازی در بافت فرسوده شهرها با بررسی نمونه موردی محله خانیآباد تهران پرداخته اند و نشان داده اند که با استفاده از ظرفیت های سرمایه اجتماعی و جلب مشارکت مردمی، هم میتوان امکان جذب سرمایه گذاران مسکن را افزایش داد و هم ساکنان بافت را در سود اقتصادی حاصل از نوسازی محله خود سهیم نمود."