Abstract:
محیط پیرامون به ویژه محیط سیاسی به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند بر توسعه حسابداری موثر باشد. آزادی سیاسی در یک کشور، موجب توسعه حسابداری میشود.محیط سیاسی به طور کلی و میزان حقوق سیاسی و رعایت آزادی اجتماعی به صورت مشخص اثر با اهمیتی بر توسعه ی حسابداری دارد. در این تحقیق تاثیر شاخص های مختلف مدنیت در قالب شاخص های آزادی های مدنی وآزادی های سیاسی بر توسعه حسابداری در ایران مورد بررسی قرار گرفت. به دلیل محدودیت در جمع آوری داده های کمی لازم برای پژوهش، از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده های تحقیق استفاده شده است. فرضیه های تحقیق طبق مدل معادلات ساختاری وتحلیل عاملی ودرخت مسیر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد رابطه معنی داری بین شاخص های دموکراسی وتوسعه حسابداری وجود دارد و بارهای عاملی آنها بر توسعه حسابداری به ترتیب شامل عضویت افراد در سازمانها و احزاب، انتخاب نمایندگان پاسخ گو و موثر، آزادی بیان، حاکمیت قانون، آزادی رای، آزادی احزاب، رقابت در تصدی پست ها، آزادی های شخصی است. به طور کلی یافته های این تحقیق نشان می دهد شاخص های دموکراسی تاثیر عمده ای بر توسعه حسابداری دارد.
Machine summary:
نتایج تحقیق نشان می دهد رابطه معنی داری بین شاخص های دموکراسی وتوسعه حسابداری وجود دارد و بارهای عاملی آنها بر توسعه حسابداری به ترتیب شامل عضویت افراد در سازمانها و احزاب، انتخاب نمایندگان پاسخ گو و موثر، آزادی بیان، حاکمیت قانون، آزادی رای، آزادی احزاب، رقابت در تصدی پست ها، آزادی های شخصی است.
از آن جا که در این مطالعه بر آزمون رابطه بین توسعه حسابداری و شاخص های دموکراسی در یک کشور خاص تاکید می شود و شاخص فوق برای سال های مختلف درایران به صورت کمی ارائه نشده است، لذا برای اندازه گیری توسعه حسابداری از پرسشنامه استفاده شده است ( بلکوئی ، 1995).
برای اندازه گیری تاثیر متغیر آزادی رای بر توسعه حسابداری از متغیر های مشارکت سیاسی شهروندان ، فشار مخالفان بر دولت و ایجاد تنوع دیدگاهها در جامعه استفاده شده است (کارل کوهن ، 1371).
برای اندازه گیری تاثیر عضویت در سازمانها و احزاب بر توسعه حسابداری از متغیر های اطلاع رسانی حزبی، الزام دولت به گزارشگری مالی و توسعه نظام اقتصادی استفاده شده است (بشیریه، حسین 1380).
برای اندازه گیری تاثیر رقابت در تصدی پستهای سازمانی بر توسعه حسابداری از متغیر های رقابت در ارائه خدمات ، کاهش بهای خدمات و جذب افراد برای پستهای تخصصی از طریق آزمون استفاده شده است (بشیریه، حسین 1380).
آنچنان که نتایج تجزیه وتحلیل داده های مربوط به تحلیل عاملی تاییدی متغیر پنهان انتخاب نمایندگان موثر وپاسخ گو در برابر مردم نشان می دهد، بیشترین بار عاملی را بر توسعه نظام پاسخ خواهی داشته وبه دنبال آن مسئولیت حرفه ای حسابداران در جامعه افزایش می یاید واین امر موجب کشف تقلب واختلاس های مالی شده و در نهایت توسعه حسابداری را بدنبال خواهد داشت.