Abstract:
با آغاز جنگ جهانی دوم طرفهای درگیر دریافتند که با بهرهگیری از فنون، روشها و ابزارهای مختلف عملیات روانی بهتر و سریعتر قادر به تحقق اهداف نظامی و سیاسی خویش هستند. از همین روی، در آن جنگ و در جنگهایی که پس از آن رخ دادند، عملیات روانی به بخش جداییناپذیر و اثربخش فرآیند کارزار تبدیل شد. یکی از اشکال اثربخش عملیات روانی، به ویژه در چند دهه گذشته، عملیات روانی صوتی بوده است. در این نوع عملیات روانی طرفین دیگر، صدا و گفتار را جانشین نوشتار (اعم از اعلامیه، اطلاعیه و …) کردهاند. چه، با بهرهگیری از یافتههای رشتههای مختلف علمی، به ویژه علوم ارتباطات و عصب ـ روانشناسی، دریافتند که با صدا و گفتار (پیامهای رادیویی، بلندگویی، موسیقی و جز آن، سریعتر میتوان بر مواضع، نگرشها و رفتارهای مخاطبان آماج تاثیر گذاشت. در این نوشتار، نخست، مقدمهای درباره مبدا عملیات روانی صوتی و مبانی نظری این نوع عملیات روانی آورده میشود و سپس، با تاکید بر جنگ ویتنام، عملیات توفان صحرا و عملیات تهاجم به عراق، روشهای استفاده از عملیات روانی صوتی مورد بحث قرار میگیرد.
Machine summary:
"گورمن معتقد است که عملیات روانی رادیویی امریکا، که با استفاده از روشهای دیگری همچون نشر اعلامیهها، پخش پیامهای بلندگویی و جز آن تقویت میشد، اثربخش بوده است، چه، از یکسو عده زیادی از سربازان عراقی در نهایت خفت و خواری خود را به امریکاییان و دیگر نیروهای ائتلاف تسلیم کردند و از سوی دیگر، بسیاری از غیرنظامیان عراقی، به امید حمایت امریکا، شورشی فراگیر را علیه صدام راه انداختند.
عملیات 2003 (تهاجم برای سرنگونی صدام) امریکاییان و همپیمانان آنان، طی پنج دهه به خوبی دریافته بودند که با عملیات روانی صوتی میتوانند اولا: قدرت نظامی خویش را بسیار فراتر از آنچه هست به دشمنان خود معرفی کنند، ثانیا: با تضعیف روحیه نیروهای دشمن، آنان را از ادامه نبرد بازدارند، ثالثا: تصویری غیرانسانی از دشمن ارائه دهند و رابعا: خود را منجی و نه دشمن ملتهای آماج معرفی کنند.
عملیات روانی صوتی امریکاییان در تهاجم به عراق به عملیات رادیویی محدود نمیشد، بلکه با آغاز جنگ و ورود نیروهای امریکایی و انگلیسی به عراق، پیامهای متعددی از بلندگوهای 400 واتی نصب شده بر روی تانکها و نفربرها برای نظامیان و مردم عراق پخش میشد (فریدمن،( ) 2003).
او، بیاعتمادی مردم عراق به رئیس جمهور امریکا و دستگاه تبلیغاتی او را مهمترین عامل این ناکامی میداند، اما تأیید میکند که عملیات روانی صوتی امریکاییان تأثیر ویرانگری بر روحیه سربازان عراقی بر جای گذاشت؛ تأثیری که آنان را از هر نوع مقاومت باز داشت."