Abstract:
رویکرد امنیت از طریق طراحی، یکی از موثرترین و کاراترین رویکردها در زمینه ارتقاء امنیت شهری است که میتواند نقش بسزایی در ایمنسازی فضاهای شهری ایفا نماید. بدین منظور، هدف از این پژوهش ارائه مدلی تحلیلی برای سنجش امنیت-شهری و معرفی رویکرد امنیت از طریق طراحی است. در این راستا، خیابان امام خمینی(ره) ارومیه که به دلیل ویژگیهایی مانند تراکم جمعیتی بالا، فرسودگی و فشردگی بیش از حد بافت و گسیختگی کالبدی دارای مشکلاتی نظیر پایینبودن وضعیت امنیتشهری و وجود احساس ناامنی در بین ساکنان است، بهعنوان نمونه بررسی میشود. روش تحقیق توصیفیـ تحلیلی بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع کاربردی میباشد. و اطلاعات موردنیاز از طریق پرسشنامه و با اخذ نظرات شاغلین، مغازهداران و عابرینپیاده حاضر در محدوده بهدست آمده است. برای ارزیابی و پردازش اطلاعات، از تکنیک swot و آزمون فریدمن در قالب نرمافزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که امنیت فقط از طریق طراحی استانداردهای کالبدی مناسب امکان پذیر نمیباشد. بدین منظور طراحی فضا در جهت افزایش دید و نظارت عمومی و افزایش روشنایی درخیابانها، حضور مستمر و فعال نیروی انتظامی، سالمسازی محیط از طریق جمعآوری افراد ناسالم ، کفسازی مطلوب و ... در قالب استراتژی انطباقی پیشنهاد شده است
Machine summary:
جدول ١: مؤلفه های کیفیت مطلوب شهری نظریه پرداز مولفه های کیفیت مطلوب شهری ساوت ورث دسترسی، راحتی و آسایش ، سرزندگی و حیات شهری، شادی و شعف ، شکل ، حفاظت از محیط ، تنوع و تجانس ، معنی، خوانایی ساخت ، بازبودن فضاها، مرمت و نگهداری، سلامتی و ایمنی (بحرینی، طبیبیان ، ١٣٧٧: ٤٤) ماسلو تامین کلیه نیازهای فیزیکی، ایمنی و امنیت و حفاظت ، محیط اجتماعی هدایتگر، یک تصویر ذهنی و شهرت خوب ، فرصت خلاق بودن ، از نظر زیباشناسی مطبوع (براندیفری، ١٣٨٣: ٥٣) دانیل کاپون و ماری روچ ارائه عوامل تنش را در رندگی شهری: آلودگی و از بین رفتن منابع ، ترس ، آلودگی، یکدستی بیش از حد جامعه ، آب و هوای بد، زمان بیش از حد سفر، وضع نامناسب مسکن ، خدمات غیرکارا، فقر و بیکاری، مقیاس غیرانسانی ساختمان ها، تفریح ناکافی، نرخ رشد خیلی زیاد، خطرات و بیماریها، فقدان تماس با طبیعت ، جدایی اجتماعی، تغذیه (لینچ ، ١٣٧٦: ٤٨٧) هیلدر براندفری تامین نیازهای ساکنین ، ایمنی و امنیت و حفاظت ، از نظر بصری سازمان یافته و منظم ، محیط اجتماعی هدایت کننده و تقویت کننده حس مکان ، تصویر ذهنی مناسب ، شهرت و اعتبار خوب ، افزایش حس اعتماد و منزلت ، فرصت خلاق بودن و شکل دادن به فضای شخصی، دارای جنبه زیبشناسانه و از نظر کالبدی قابل تصور (براندفری، ١٣٨٣، ٣٠) موسسه PPs دسترسی و به هم پیوستگی، آسایش و منظر، استفاده ها و فعالیت ها، اجتماع پذیری (سیفایی، ١٣٨٤) (مویدی و همکاران ، ١٣٩٢: ١٦٤) امنیت شهری در کالبد شهری امنیت را با توجه به مطالعات صورت گرفته می توان به طور کلی در سطوح مختلفی همچون امنیت عمومی، اجتماعی، کارکردی، شهری، کالبدی و محیطی مورد تحلیل و بررسی قرار داد.