Abstract:
توفان تندری و سیل تیر 1394 تهران، همزمان10 استان کشور را در برگرفت؛ بنابراین پدیدهای محلی نبود، بلکه در مقیاسی بزرگ و سینوپتیک رخ داد که در گردش عمومی جو و پدیدههای بزرگمقیاسی مانند تغییرات تاوۀ قطبی ریشه دارد. در فصل گرم، همزمانی قدرت همرفت و فراهم بودن شرایط دینامیک جو میتواند پتانسیل وقوع توفانهای تندری را فراهم کند. در این تحقیق با استفاده از نقشههای پیشیابی، اطلاعات ایستگاه جو بالا، شرایط سینوپتیکی و شاخصهای ترمودینامیک مانندPW, CAPE, SWEAT, LI, TT, K ، رخداد توفان تندری 28 تیر 1394 تهران بهمنظور بررسی امکان پیشبینی آن واکاوی شد؛ نتایج نشان داد که هم شرایط سینوپتیکی و هم شاخصهای ترمودینامیکی ایستگاه جو بالا در فرودگاه مهرآباد تهران، پیشبینی وقوع سیل با احتمال متوسط به بالا را نشان دادهاند؛ بنابراین در صورت دسترسی و رصد بهموقع نقشۀ پیشیابی هوا و اطلاعات جو بالا و همچنین وجود سیستم هشدار سریع برای اطلاعرسانی، توفانهای تندری بهویژه توفانهایی که با بارندگی همراهاند، پیشبینیپذیر و کاهش خسارات ناشی از آنها امکانپذیر است.
Machine summary:
در ایـن تحقیـق بـا اسـتفاده از نقشه های پیش یابی، اطلاعـات ایسـتگاه جـو بـالا، شـرایط سـینوپتیکی و شـاخص هـای ترمودینامیـک مانند PW, CAPE, SWEAT, LI, TT, K، رخداد توفـان تنـدری ٢٨ تیـر ١٣٩٤ تهـران بـه منظـور بررسی امکان پیش بینی آن واکاوی شد؛ نتایج نشان داد که هم شرایط سینوپتیکی و هـم شـاخص هـای ترمودینامیکی ایستگاه جو بالا در فرودگاه مهرآباد تهران ، پیش بینی وقوع سیل با احتمال متوسط به بالا را نشان داده اند؛ بنابراین در صورت دسترسی و رصد به موقع نقشه پیش یابی هوا و اطلاعـات جـو بـالا و همچنین وجود سیستم هشدار سریع برای اطلاع رسانی، توفان های تندری بـه ویـژه توفـان هـایی کـه بـا بارندگی همراه اند، پیش بینیپذیر و کاهش خسارات ناشی از آنها امکان پذیر است .
شاخص های ارزیابی میزان ناپایداری و احتمال وقوع توفان ( به تصویر صفحه مراجعه شود)بحث سطح ٢٥٠ هکتوپاسکال در شکل ١ به علت ضعیف شدن تاوة قطبی، نفوذ ناوه و جت قطبی به شمال و شمال غرب ایـران و ادغام شدن جت قطبی و جنب حاره ، شرایط برای بارش های تنـدری جبهـه ای و کـاهش دمـا بخصوص در شمال و شمال غرب کشور فراهم شده است .
بررسی نقشه های پهنه بندی پـیش یـابی ایـن شاخص ها برای تهران به ویژه غرب آن رخداد یک توفان تندری شدید را پیش بینـیپـذیر کـرده است .