Abstract:
همزمان با حرکت نظام عدالت کیفری به سمت اتخاذ رویکردهای اصلاحی- ترمیمی در برخورد با پدیده بزهکاری و به ویژه بزه دیدگی اطفال و نوجوانان به عنوان یک آسیب اجتماعی، زمینه لازم برای حضور متخصصان علوم اجتماعی، روانشناسی و جرمشناسی در کنار سایر کارگذاران سیستم عدالت کیفری فراهم گردید. مددکاران اجتماعی از جمله این متخصصان هستند که با بهره گیری از دانش خود، با حضور در فرآیند کیفری و ارایه خدمات تخصصی خود به مراجع قضایی و طفل و نوجوان بزه دیده، در راستای تحقق هدف سیستم عدالت کیفری(پیشگیری از تکرار جرم و بزهدیدگی)، نقش مهمی را ایفا میکنند؛ این نهاد با تدوین لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان، در خصوص اطفال و نوجوانان بزهدیده مورد توجه قرار گرفته و وظایف مختلفی را مانند ارایه گزارش بزه دیدگی، مشاوره به قاضی دادگاه در خصوص صدور حکم حضانت و سرپرستی، نظارت بر اجرای مجازاتها و...، بر عهده مددکار اجتماعی قرار داده است، با این حال هنوز مددکاران اجتماعی از ساز و کارهای قانونی و اجرایی لازم برای حضور در تمام مراحل دادرسی کیفری و ارائه خدمات تخصصی و حمایتی خود، برخوردار نیستند. هدف نوشته حاضر تبیین نقش مددکار اجتماعی در مراحل مختلف دادرسی کیفری اطفال و نوجوانان بزه دیده و تحلیل رویکرد لایحه مذکور در این زمینه است.
Machine summary:
"مددکاران اجتماعی از جمله این متخصصان هستند کــه با بهره گیری از دانش خود، با حضور در فرآیند کیفری و ارایه خدمات تخصصی خود به مراجع قضایی و طفل و نوجوان بزه دیده ، در راستای تحقق هدف سیســتم عدالت کیفری )پیشگیری از تکرار جرم و بزه دیدگی (، نقش مهمی را ایفا می کنند؛ این نهاد با تدوین لیحه حمایت از کودکان و نوجوانان ، در خصــوص اطفال و نوجوانان بزه دیده مورد توجــه قرار گرفته و وظایف مختلفی را مانند ارایه گزارش بزه دیدگی ، مشاوره به قاضی دادگاه در خصوص ٩١ صدور حکم حضانت و سرپرستی ، نظارت بر اجرای مجازات ها و...
در این راستا ماده ٦ لیحه فوق الذکر١ ، سازمان بهزیستی را با مشارکت سایر نهادها و با اســتفاده از مددکاران اجتماعی خود)در قالب تیم های تخصصی سیار( مکلف به فراهم آوردن شــرایط گزارش دهی و ارایه گزارش بزه دیدگی به مقامات قضایی کرده اســت ، بنابراین مددکاران اجتماعی با ارائه گزارش جرایم علیــه این افراد به مقامات قضایی ، روند ورود کودکان و نوجوانان بزه دیده را به دادرسی کیفری جهت اتخاذ تدابیر حمایتی و پیگیری های قانونی برای جبران خسارات وارده به آنان ، تسهیل می کنند؛ این گــزارش از آنجایی که مبنای تصمیم گیــری دادگاه در رابطه با کودک ونوجوان بزه دیده قرار می گیرد، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است ."