Abstract:
در پژوهش حاضر اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر بهبود عزت نفس و خوداثرمندی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش از بین دانشجویان مراجعه کننده به کلینیک روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد و متقاضی شرکت در جلسات گروه درمانی شناختی- رفتاری 24 نفر از افرادی که نمرههای عزت نفس آنان در مرحلهی غربالگری پایین بود، به عنوان نمونهی آماری انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. در هر دو گروه 7 دانشجوی دختر و 5 دانشجوی پسر شرکت کردند. سپس درمان شناختی- رفتاری در طی هشت جلسه (5/1 ساعته) و هفتهای یک جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل مداخلهای دریافت نکرد. ابزارهای اندازهگیری پرسشنامهی عزتنفس کوپر اسمیت و فهرست خود اثرمندی شرر بود که بر روی هر دو گروه به عنوان پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) استفاده شد.بعد از کنترل نمرههای پیش آزمون، اعضای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معنیداری عزت نفس و خوداثرمندی بیشتری نشان دادند. به نظر میرسد که گروه درمانی شناختی- رفتاری میتواند عزت نفس و خوداثرمندی دانشجویان را ارتقاء دهد.
Machine summary:
برای انجام این پژوهش از بین دانشجویان مراجعه کننده به کلینیک روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد و متقاضی شرکت در جلسات گروه درمانی شناختی- رفتاری 24 نفر از افرادی که نمرههای عزت نفس آنان در مرحلهي غربالگری پایین بود، به عنوان نمونهي آماری انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند.
- Self-esteem - Shope & Coplend - Coopersmith - Self-efficacy - McFarland - Bandura - Murris - Lock & Latham - Bedner & Peterson شناختهاي معيوب مانند اسنادها، طرح وارهها 1 و اغراق در توجه منفي به خود، عزت نفس فرد را پايين ميآورند (به نقل از بيابانگرد، 1373).
مطالعهی درمان شناختی- رفتاری عزت نفس پایین در بیماران سایکوتیک نیز نشان داد که این درمان که به عنوان یک درمان الحاقی برای عزت نفس استفاده شد، باعث افزایش - Berwin - Taylor & Montgomery - Oestrich عزت نفس، کاهش روان پریشی و بهبود عملکرد اجتماعی شد (هال و تریر 1 ، 2003).
در ایران امامی، فاتحیزاده و عابدی (1385) در مقایسهي اثربخشی دو شیوهي شناختی- رفتاری و آموزش والدین در افزایش عزت نفس دانشآموزان دریافتند که آموزش شناختی- رفتاری عزت نفس دانشآموزان دختر را به طور مؤثری افزایش میدهد و آموزش والدین در - Hall & Tarrier - Knight, Wykes, & Hayward - McManus, Waite, & Shafran - Hyun, Cho Chung, & Lee افزایش عزت نفس دانشآموزان پسر مؤثر است.
در صورتی که در پژوهش حاضر گروه درمانی شناختی- رفتاری در بهبود عزت نفس هر دو گروه دانشجویان دختر و پسر مؤثر بوده است.