Abstract:
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش باورهای فراشناخت و راهبردهای کنترل فکر در علائم اضطراب امتحان دانش آموزان صورت گرفت.در قالب یک طرح همبستگی، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان دبیرستانی شهرستان های استهبان و شیراز در سال تحصیلی 93 – 94، تعداد 401 نفر( دختر و پسر)، انتخاب شدند و پرسشنامه های اضطراب امتحان، باورهای فراشناخت و کنترل فکر را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری به شیوه ی گام به گام انجام شد. ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که مولفه های فراشناختی باورهای مثبت درباره ی نگرانی، کنترل ناپذیری و خطر و اطمینان شناختی با علائم اضطراب امتحان دانش آموزان رابطه ی مثبت دارند. همچنین از میان راهبردهای کنترل فکر نیز نگرانی، کنترل اجتماعی و تنبیه با علائم اضطراب امتحان دانش آموزان رابطه مثبت دارند اما توجه برگردانی رابطه منفی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری گام به گام ترکیب متغیرها نیز نشان داد که به ترتیب کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی، تنبیه و نیاز به کنترل افکار علائم اضطراب امتحان دانش آموزان را پیش بینی می کنند.از یافته های این پژوهش استنباط می شود که یکی از عوامل مهم در بروز اضطراب امتحان در دانش آموزان باورهای فراشناخت و شیوه های مقابله با آنها می باشد. بنابراین در برنامه های پیشگیری یا درمان اضطراب امتحان باید توجه خاصی به باورهای فراشناخت و نحوه ی مقابله ی دانش آموزان شود.
Machine summary:
"Keywords:test anxiety,metacognitive beliefs,thought control strategies مقدمه اضطراب یک حالت ناخوشایند و مبهم است که به هنگام پیش بینی بروز خطری نامعلوم احساس می شود( سادوک و همکاران ،١ ٢٠٠٧).
نتایج تحلیل رگرسیون گامبه گام در جدول ٣نشان می دهد که از بین پنج مؤلفه ی باورهای فراشناختی به ترتیب کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی و نیاز به کنترل افکار بیشترین نقش را در تبیین علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان دارند.
در گام چهارم رگرسیون، راهبردهای کنترل فکر نگرانی، تنبیه ، توجه برگردانی و کنترل اجتماعی ٩/٥ درصد از علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان را تبیین می کند و آزمون Fبرای معناداری ضریب همبستگی برابر با ١٠/٣٦٩ که در سطح ٠/٠٠١ معنادار است .
در گام سوم رگرسیون، کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی و تنبیه ١٨ درصد از علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان را تبیین می کنند و آزمون آماری Fبرای معناداری ضریب همبستگی برابر با ٢٩/٥٥٠ است که در سطح ٠/٠٠١ معنادار می باشد.
در گام چهارم رگرسیون،کنترل ناپذیری و خطر، اطمینان شناختی، تنبیه و نیاز به کنترل افکار٢٠ درصد از علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان را تبیین می کنند و آزمون آماری F برای معناداری ضریب همبستگی برابر با ٢٤/٦٨٤ است که در سطح ٠/٠٠١ معنادار می باشد.
یافته های این پژوهش نشان داد که از بین پنج باور فراشناختی سه باور کنترل ناپذیری و خطر، باورهای مثبت درباره نگرانی و اطمینان شناختی با علائم اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار دارد."