Abstract:
شناسایی مسئول آسیبها در یک حادثۀ ورزشی با دشواریهای متعددی روبرو استکه میتوان آنها را ناشی از شناسایی نشدن مبنای مسئولیت ورزشکاران در خصوص این حوادث دانست. برای یافتن این مبنا نخست باید قلمرو موضوعی (تعریف حادثۀ ورزشی) و مفهومی تقصیر (قواعد حاکم بر آن) را بشناسیم و سپس بیان ویژگیهای یک فعالیت ورزشی ضروری خواهد بود. این ویژگیها که بهطور کلی میتوان آنها را در دو عنوان «دکترین خطرهای ذاتی» و «دکترین (نظریه) پذیرش خطر» خلاصه کرد، بیشترین نقش را در شناسایی مبنای مسئولیت در حوادث ورزشی دارد. نگارندگان با بررسی و تحلیل آرای دادگاههای بیگانه و حقوق موضوعۀ ایران، بر این باورند که مبنای مسئولیت مدنی ورزشکاران در مقابل یکدیگر در حقوق خارجی مبتنی بر تقصیر است و نقض قواعد بازی بهخودی خود بهمنزلة تقصیر نیست. در حقوق ایران، مسئولیت مدنی ورزشکاران در مقابل یکدیگر مبتنی بر نظریۀ قابلیت استناد است.
Machine summary:
این تحقیق از بین موضوعات متعدد ناشی از فعالیت ورزشی که ممکن است مشمول قواعد مسئولیت مدنی شوند، صرفا به آسیب های بدنی ورزشکاران و مسئولیت آن ها در برابر هم می پردازد و در پی پاسخ به این پرسش هاست : مسئولیت مدنی ورزشکاران در مقابل یکدیگر بر چه مبنایی استوار است ؟ چنانچه مسئولیت مدنی ورزشکاران در مقابل یکدیگر مبتنی بر تقصیر باشد، معیار چنین تقصیری چیست و آیا نقض قواعد بازی به تنهایی برای تحقق مسئولیت کافی است ؟ پذیرش خطر از ناحیة ورزشکاران چه تأثیری بر مسئولیت مدنی بازیکن واردکنندة زیان دارد؟ در حقوق ایران ، این گونه پرسش ها تاکنون به طور مستقل مطرح نشده و تعیین موضع قواعد عمومی مسئولیت به آن ها مستلزم بررسی دقیق موضوع است .
به نظر می رسد ازآنجا که علت عمده و به دیگر سخن ، مهم ترین ویژگی های مسئولیت ورزشی را خطرهای ذاتی و پذیرش خطر در این نوع فعالیت تشکیل می دهد، تفاوتی نمی کند که محل انجام ورزش ، مخصوص آن ورزش باشد یا برای آن مناسب بوده ، یا آنکه زمان بازی رعایت شده باشد یا خیر.
نخستین پرسشی که باید به آن پرداخت این است که آیا قاعدة اخیر مفهوم مخالف دارد و می توان بر این اساس نتیجه گرفت که آسیب های ناشی از نقض مقررات ورزشی مسئولیت آور است ؟ برخی بر این عقیده اند که اگر حادثة ورزشی در نتیجة خطای ورزشکار رخ داده باشد، مسئولیت قانونی کامل آن برعهدة او قرار خواهد گرفت و با چنین شخصی همانند یک مجرم عادی که در خارج از زمین ورزش مرتکب جرم شده است ، برخورد خواهد شد؛ به علاوه پیش بینی نشدن یک حرکت به عنوان خطا در مقررات ورزشی به معنای خطا نبودن آن عمل نیست (آقایی نیا، ١٣٩٢، ص٣٦-٣٥ و ١٣٧٨، ص٣٢-٣١).