Abstract:
همکاری و ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯿﺎن اﯾﺮان و ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺷﻮرای ﻫﻤﮑﺎری ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺮان ﻫﺎ و ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای در دوره رﯾﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮری ﺣﺴﻦ روﺣﺎﻧﯽ از اﻫﺪاف اﺻﻠﯽ و ﻣﻬﻢ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.در اﯾﻦ دوره ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﭼﻬﺎرﺳﺎﻟﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣ ﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﮔﺮاﯾﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ ژﺋﻮﭘﻠﯿﺘﯿﮏ ﺷﯿﻌﻪ و ﺳﻨﯽ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﺪﯾﺪی ﮔﺮدﯾﺪ. دوﻟﺖ اﯾﺮان ﺑﺎ اﻫﺪاف ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﺶ ﻫﺎ و ﺣﻞ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﯿﺰ دﻋﺎوی و اﺧﺘﻼﻓﺎت ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺑﺪﻧﺒﺎل اﯾﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش ﻫﻤﮑﺎری ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻮﯾﻨﯽ در ﻣ ﻄﻘﻪ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ ﺑﺨﺼﻮص ﺣﻮزه ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ دو ﮐﺸﻮر ﻣﻬﻢ و ﮐﻠﯿﺪی اﯾﺮان و ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﺎ روﯾﺎروﯾﯽ در ﻣﺴﺎﻟﻪ ﯾﻤﻦ، ﺑﺤﺮﯾﻦ و ﺳﻮرﯾﻪ ﺑﺪﻧﺒﺎل دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪی ﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ ﺳﯿﺎﺳﯽ در ﻣﯿﺎن ﺑﺎزﯾﮕﺮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ای از ﯾﮑﺴﻮ و ﺣﻔﻆ و ﮔﺴﺘﺮش ﻗﺪرت ﻣﻨﻄﻘﻪ ای در ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﺧﻮد از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻓﺮض اﺻﻠﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﮑﺎری ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺮان ﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺗﻨﺶ ﻫﺎی ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻣﺤﺪودﯾﺖ و ﻣﺤﺼﻮر نمودن ﻋﻤﻠﮑﺮد رﻗﺒﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺑﺤﺮﯾﻦ و ﯾﻤﻦ و ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺗﺮورﯾﺴﺖ ﻫﺎ در ﺳﻮرﯾﻪ از اﯾﺠﺎد دوﻟﺖ ﻫﺎی ﻃﺮﻓﺪار اﯾﺮان ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﻣﯽ ﻧﻤﺎید.
Machine summary:
"وابستگی متقابل امنیتی ناظر بر وجود شبکه ای از تعاملات و روابط امنیتی بین اعضای یک مجموعه امنیتی منطقه ای است که باعث ایجاد احساس مجموعه بودن میان گروهی از کشورها می گردد در حالی که رابطه ایران با شورای همکاری خلیج فارس دارای همگرایی نیست و بیشتر حالت رقابت و تخاصم میان آنها وجود دارد تا همکاری.
سیاست خارجی دولت احمدی نژاد حداقل در دوره اول ریاست جمهوری او بیشتر در جهت ایجاد جو اعتماد در منطقه بهخصوص کشورهای عضو شورایهمکاری خلیج فارس بود اما با وجود این نزدیکیها، شورای همکاری همچنان در زمینه جزایر سه گانه بر مواضع قبلی خود پافشاری کرد و در بحث هستهای، ایران را به تلاش برای بهدست آوردن بمب هستهای متهم کرده و معتقد بود که اقدامات ایران در این زمینهباعث میلیتاریزه شدن منطقه خواهد شد البته در کنار این موارد باید شکلگیری بهار عربی نیز اضافه کرد که باعث زاویه بیشتر میان ایران و کشورهایی عضو شورا بخصوص عربستان شد.
علیرغم تمایل وی به گسترش تعاملات منطقهای و بینالمللی و اتخاذ سیاست اعتدالگرایی در حوزه مسائل داخلی و خارجی، روابط ایران با شورای همکاری در سطوح مختلف تا به اکنون تغییر چشمگیری به خود ندیده است که به نظر میرسد دلیل اصلی این مساله را بیشتر میتوان در تبعات تحولات موسوم به بیداری عربی جستجو کرد.
(قریشی:1394) شکلگیری بهار عربی و تاثیر آن بر رابطه ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بخصوص عربستان با اتکا به سه کشور بحرین، سوریه ، یمن و وقوع تحولات جهان عرب در سال 2011م."