Abstract:
اتحادیه اروپا به دلیل محدودیت های منابع انرژی و همچنین مشکلات دستیابی مطمئن و ارزان قیمت به آن به ویژه پس از روشن شدن این واقعیت که عامل انرژی می تواند به عنوان یک ابزار سیاسی از سوی روسیه به کار گرفته شود، بر آن است تا منابع انرژی و خطوط انتقال آنها و تنوع سازی مسیرهای واردات آن را به شکل جدی تری در عرصه سیاست بین الملل دنبال کند و دسترسی به منابع غنی گاز طبیعی و ایجاد بازارهای جدید را در راستای اهداف اقتصادی خود اعمال کند که طرح کریدور گاز جنوبی در حوزه ی دریای خزر در راستای این سیاست انرژی قرار دارد. از سوی دیگر، برنامه راهبردی ترکمنستان تبدیل شدن به یک بازیگر استراتژیک در حوزه انرژی است و موقعیت جغرافیایی و ذخایر غنی گاز طبیعی و استراتژی های آن در جهت تنوع بخشیدن به مسیرهای صادرات انرژی به ویژه در دوران رئیس جمهور دوم این کشور، زمینه را جهت همکاری های گسترده بین الملی فراهم آورده است.
در این میان سوالی که مطرح می شود این است که با توجه به سیاست انرژی جدید اتحادیه اروپا در عرصه سیاست خارجی، ترکمنستان چه جایگاهی در چشم انداز انرژی آن، خواهد داشت؟
لذا فرضیه پیشنهادی ما این است که با اجرای طرح کریدور گاز جنوبی، ترکمنستان از طریق مشارکت در خطوط لوله این کریدور در رقابت با روسیه در تامین گاز اتحادیه اروپا ایفای نقش خواهد نمود. روش این نوشتار توصیفی – تحلیلی و بر مبنای نظریه وابستگی متقابل می باشد.
Machine summary:
جایگاه ترکمنستان در چشم انداز انرژی اتحادیه اروپا ١ هادی آجیلی ٢ مهناز زارع اتحادیه اروپا به دلیل محدودیت های منابع انرژی و همچنین مشکلات دستیابی مطمئن و ارزان قیمت به آن به ویژه پس از روشن شدن این واقعیت که عامل انرژی میتواند بـه عنـوان یـک ابزار سیاسی از سوی روسیه به کار گرفته شود، بر آن است تا منابع انـرژی و خطـوط انتقـال آنهـا و تنوعسازی مسیرهای واردات آن را به شکل جدیتری در عرصه سیاسـت بـین الملـل دنبـال کنـد و دسترسی به منابع غنی گاز طبیعی و ایجاد بازارهای جدید را در راستای اهداف اقتصادی خود اعمال کند که طرح کریدور گاز جنوبی در حوزهی دریای خزر در راستای این سیاست انرژی قـرار دارد.
زمـانی کـه کنـسرسیوم شـاه دنیـز جمهوری آذربایجان ، خط لوله تاپ را در رقابت با ناباکو به جای آن انتخاب کـرد و یـک دهـه برنامه ریزی برای ساخت آن به پایـان رسـید و شـانس کمـی بـرای شـروع دوبـاره آن وجـود دارد (Bajrektarevic and Posaga, Op. Cit) در صورت اجرایی شدن ایـن خـط لولـه ترکمنستان نقش خود را در جهت تأمین گاز مورد نیاز آن ایفاء خواهد نمود همان گونه که بارها برای مشارکت در آن ابراز علاقـه کـرده اسـت و حتـی مناسـبات خـود را بـا کشورهای اروپایی جهت جلب توجه آنها برای حضور در این طرح ، توسعه داده است .
"External Conditionality, Domestic Insulation and Energy Security: The Internationl Politics of Post – Niyazov Turkmenistan", China and Eurasia Forum Quarterly, Volume 8, No. 3 -Arinc, Ibrahim, Elik, Suleyman (2010), "Turkmenistan and Azerbaijan in European Gas Supply Security", Insigh Turkey, Vol. 12, No. 3 -Badykova, Najia (2016), "Euʼs Southern Gas Corridor Still Lacks Strategic Approach, Central Asia-Caucasus Institute Silk Road Studies Program", Available at: https://www.