Abstract:
مسئله پوشیدن لباس مخصوص جنس مخالف، یکی از مسائلی است که در فقه مطرح شده و در جامعه مورد بحث است؛ یعنی مرد لباس مخصوص زن را بپوشد و بالعکس. در عصر حاضر، یکی از مهم ترین موارد ابتلای به این مسئله - جدای از پوشش در سطح جامعه که آن نیز بسیار مهم است- مسئله این پوشش ها در ساخت فیلم ها و در مراسم تعزیه است؛ به طوری که این مشکل در برخی از موارد با روش های فعلی غیر قابل اجتناب است. در این مقاله با بررسی تاریخی طرح این مسئله و بررسی عناوینی که می تواند حکمی بر این مسئله بار کند، به این نکته اشاره می کنیم که این مسئله بین قدما به هیچ وجه مطرح نبوده و دلیل قانع کننده ای بر حرمتش (در خصوص مثل تعزیه و فیلم) نداریم؛ هر چند با برخی عناوین می توان چنین پوششی را در سطح اجتماع محکوم به حرمت دانست.
Machine summary:
البته در وسائل الشیعة (ج 1، ص 79) روایتی وجود دارد که ظاهرش مربوط به بحث ماست: عن أبیالحسن الرضا علیه السلام قال: من شهر نفسه بالعبادة فاتهموه علی دینه، فإن الله عز و جل یکره شهرة العبادة و شهرة اللباس؛ ولی با مراجعه به اصل کتاب که امالی شیخ طوسی(ص649) است متوجه میشویم که تصحیفی رخ داده و کلمه الناس در امالی در وسائل الشیعة به لباس تبدیل شده است و لذا روایت در مورد شهرت بین مردم است نه شهرت لباس؛ پس روایت نسبت به بحث ما بیگانه میشود مگر اینکه به قرینه نقل بحار(ج67، ص251) که در آن نقل هم شهرت اللباس آمده است نسخه این دو بزرگوار را ترجیح دهیم که در این صورت روایت محل بحث ما را شامل خواهد شد؛ ولی نکتهای جدای از بحثهای طرح شده نخواهد داشت.
ابتدا در موضوع نخست- که بحث پوشیدن لباس مختص در مثل فیلم و تعزیه است- باید گفت: این عنوان به هیچوجه صدق نمیکند؛ زیرا کسی که نقش خاصی را بازی میکند همگان در جریان ظاهری و تصنعی بودن این کار هستند و این کار را از جریان واقعی زندگی که در آن عزت و ذلت معنا پیدا میکند، جدا میکنند؛ چه بسا نقش ذلیلانهای که شخص را محبوب افراد کند؛ مثل نقش شمر که در تعزیهها وجود دارد و شخص به دلیل نوکری برای سیدالشهدا علیه السلام مورد احترام مردم قرار میگیرد.