Abstract:
زمینه: رهبری اخلاقی امروزه یکی از مباحث محوری کسب و کار تلقی میگردد و محققین تاثیر آن را در محیطهای سازمانی مورد توجه قراردادهاند اما در محیط های پروژه محور که دارای اقتضائات خاص خود است تا کنون مورد بررسی قرارنگرفتهاست. با توجه به اهمیت پروژهها در اقتصاد کشور و همچنین نبود پیشینه نظری در این حوزه، این تحقیق رهبری اخلاقی را در بستر دفاع مقدس به عنوان یک تجربه تاریخی و محیط پروژه محور بررسی کرده و امکان بهره مندی از دستاورد های آن در شرایط امروز را کنکاشمیکند.
روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیق کیفی به روش نظریه برخواسته از داده ها صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش منابع اسنادی و تصویری مربوط به سال دوم جنگ است که به روش کد گزاری باز، محوری و گزینشی تحلیلشده و پس از شناسایی مقوله های مرتبط، نظریه زمینهای تدوینگردید. از طریق مصاحبه با ۵ تن از فرماندهان دفاع مقدس هم اعتبار نظریه مورد تائید قرارگرفت. یافته ها: رهبری اخلاقی یکی از ارکان منش فرماندهان دفاع مقدس بودهاست که باعث افزایش انگیزه و توان رزمندگان و و کسب دستاورد های بزرگ با امکانات کم میشدهاست. در تحقیق پیشگامی فرماندهان به عنوان مقوله محوری و ساختار سلسله مراتبی شایسته سالار و غلبه آرمان معنوی به عنوان شرایط زمینه ای موثر شناسایی شدند.
نتیجهگیری: علی رغم تغییر شرایط جامعه از دوران دفاع مقدس تا کنون، بکار گیری رهبری اخلاقی می تواند اثرات قابل توجهی بر افزایش انگیزه کارکنان و متعاقب آن افزایش بهره وری در سازمان های پروژه محور داشته باشند هر چند تامین برخی شرایط زمینهای آن فقط در حوزه اختیارات مدیران سازمانی نبوده و نیازمند اصلاح کلی در فضای کسب و کار است.
Machine summary:
در خلا تحقیقات قابل اتکا در حوزه رهبری اخلاقی در سازمان‌ها و محیطهای پروژه محور، این تحقیق تجربه دفاع مقدس به عنوان "تجربه‌ای ناب در مدیریت" که در دوران خود مدفون شده را مورد توجه قرارداده است (31).
از طرفی دیگر وجود برخی تشابهات قابل توجه بین شرایط زمینهای در دفاع مقدس با سازمان‌ها و محیطهای پروژه محور بالاخص پروژه‌های عمرانی و ساختمانی باعث میگردد بررسی منش فرماندهان دفاع مقدس در ایجاد فضای اخلاقی و تاثیر آن بر بهره‌وری نیروی کار/ رزمندگان برای امروز جامعه مهندسی ودست‌اندرکاران پروژه‌های عمرانی قابل استفاده باشد.
هدف اصلی مقاله حاضر کنکاش در منابع مرتبط با دفاع مقدس به عنوان محیطی پروژه محور و دارای عناصر قوی رهبری اخلاقی، جهت دستیابی به نظریه رهبری اخلاقی در محیطهای پروژه محور و بحث در خصوص کارامدی این نظریه در سازمان‌های پروژه محور امروز با توجه به تغییرات ایجاد شده در فضای عمومی جامعه است.
نتیجهگیری هر چند در شرایط امروز جامعه نمی‌توان بکارگیری سبک و منش رهبری تجربه شده در دفاع مقدس را به عنوان تنها راهکار مواجهه با معضلات کنونی فضای کسب و کار ایران بالاخص در حوزه اخلاق مطرح نمود اما مدیران و رهبران در سازمان‌های پروژه‌محور می‌توانند اطمینان داشته باشند با بکارگیری نظام شایسته‌سالار و برقراری ارتباط قوی عاطفی، پیشگام بودن در عرصه‌های مختلف و توجه به رهبری اخلاقی می‌توانند تحول فرهنگی مشاهده‌شده در بستر دفاع مقدس را به فراخور در سازمان‌ها و پروژه‌های تحت مدیریت خود ایجاد نمایند چرا که تجربه تاریخی دفاع مقدس حاکی از غلبه بر محدودیت‌ها و مشکلات فرهنگی است که به زعم جمع کثیری از اندیشمندان حوزه علوم انسانی مانع اصلی توسعه در ایران تلقی می‌شود.
(
, 
, 
)
