Abstract:
شهر زیست پذیر، طیف کاملی از فضاها و فعالیت های اجتماعی و اقتصادی جذاب و پرمعنا دارد. چنین شهری، مکانی مطلوب برای کار و زندگی بهشمار میرود. رویکردهای گوناگونی درباره زیست پذیری شهری مطرح شده است، مانند رویکرد تجربی، رویکرد ادراکهای فردی و رویکرد کیفیت زندگی. این پژوهش، با رویکرد کیفیت زندگی، به مطالعه بافت های فرسوده شهری زنجان میپردازد. هدف این پژوهش، شناخت وضعیت زیست پذیری بافت فرسوده شهر زنجان و عوامل موثر بر آن است. برای دستیابی به این هدف، با بهره گیری از روش های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و با بهره گیری از ابزار پرسشنامه، 381 نفر از ساکنان بافت فرسوده، به روش نمونه گیری احتمالی ارزیابی شدند و اطلاعات گردآوریشده با بهکارگیری تحلیل های عاملی، رگرسیون و تحلیل مسیر در محیط نرم افزار spss از لحاظ آماری تجزیه و تحلیل شد. مطابق نتایج تحلیل عاملی، زیرشاخصهای مدیریتی (982/0= Ex) سهم بیشتری در تاثیرگذاری بر میزان زیست پذیری بافت فرسوده شهر زنجان دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیونی زیست پذیری بافت فرسوده شهر زنجان نشان میدهد در میان عوامل، زیست پذیری بافت فرسوده شهر زنجان، بیشترین مقدار همبستگی را با شاخص اجتماعی (645/0= R2) دارد و به تحولات و توسعه مناسبات اجتماعی بسیار وابسته است؛ چنانکه تحلیل مسیر نیز نشانگر آن است که شاخص اجتماعی (622/0= β) در میان سایر عوامل، به طور مستقیم بیشترین اثر را بر زیست پذیری داشته است.
Machine summary:
به موازات این توسعه نیز فرسودگی زنگان سریع تر رخ میدهد (حبیبی و دیگران ، ١٣٨٧)؛ چنانکه امروزه بافت فرسودة شهر با مشکلات و محدودیت های بسیاری مواجه است که بعضی از آن ها عبارت اند از: گسترش بیرویۀ محدودة قانونی شهر با طرح جامع ملاک عمل ، کمبود در بعضی از سرانه های کاربریهای خدمات شهری متناسب با نیازهای جدید شهری مانند پارکینگ علیرغم استفادة زیاد از فضاهای شهری، نبود سلسله مراتب مناسب در شبکۀ ارتباطی شهری و نداشتن امکان نفوذپذیری به داخل بافت ارگانیک ، وجود کاربریهای ناسازگار، کمبود فضای سبز، ناکارآمدی طرح های جامع و تفصیلی توسعۀ شهری ، ساختمان های فرسوده و کیفیت ضعیف بناها به دلیل قدمت آن ها و استفاده از مصالح نامناسب ، نظام تفکیک مبتنیبر قطعات کوچک ، نبود تأسیسات و تجهیزات شهری مناسب ، قرارگیری بسیاری از بافت های شهری در حریم آثار تاریخی و ضوابط نارسای ساخت وساز در آن ، بورس بازی شدید زمین با کاربریهای مختلف در محدوده یا حاشیۀ شهری و درنتیجه ، افزایش کاذب و شدید قیمت مسکن و کمرنگ شدن و ازدست دادن نقش و عملکرد بازار قدیم شهری در مقابل توسعۀ حاشیۀ خیابان های اصلی مانند امام خمینی و سعدی .