Abstract:
سالمندی و شهرنشینی، به دلیل تاثیر متقابل بر یکدیگر، یکی از محورهای مهم مطالعه و برنامه ریزی برای افزایش کیفیت زندگی سالمندان در شهر محسوب می شوند. هدف اصلی پژوهش شناخت الگوها و ویژگی های طراحی شهری سالمندمحور و شهر دوستدار سالمند بوده و هدف های اختصاصی شامل شناخت رویکردهای جامعه شناسان سالمندشناس، طراحان شهری و سایر حوزه های مرتبط با آن در مورد ایجاب و لزوم پرداختن به سالمندی، شناخت مقتضیات شهر دوستدار سالمند و امکانات موجود شهر تهران برای پیوستن به جرگه شهرهای دوستدار سالمند در جهان است. هدف کاربردی نیز ارائه الگوی مناسب طراحی شهری برای سالمندان تهران و سپس کشور است. این پژوهش توصیفی است، از نظر هدف کاربردی و از نظر عمق در زمره پژوهش های سطحی نگر قرار می گیرد. روش پژوهش «کیفی» است و با استفاده از «فن دلفی» اجرا شده است. جمعیت آماری این پژوهش متخصصان طراحی شهری و جامعه شناسان سالمندشناس هستند. ابزار پژوهش پرسشنامه پژوهشگر ساخته است و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های حاصل از دلفای این پژوهش به طور خلاصه نشان داد که در «راند اول» از نظر داوران متخصص، نیازهای پایه شهر دوستدار سالمند عواملی مانند محل نشستن، سرویس بهداشتی عمومی مناسب، ایمنی و بهداشت معابر و بوستان هاست که بر محدودیت های جسمانی و گاهی روانی سالمندان تاکید دارد. داوران معتقدند شهر تهران برای پیوستن به شهرهای دوستدار سالمند نیاز به بهسازی دارد و ساختن پل و زیرگذر مناسب کهنسالان در این شهر نادیده مانده است. ایشان در این مورد که تهران مثل الگوی جهانی سده حاضر با چالش سالمندی جمعیت و شهرنشینی مواجه است، اجماع کامل داشتند. ناامنی بوستان ها از جهت تردد دوچرخه و اسکیت سواری و توپ بازی و خطر برخورد با سالمندان و لزوم تفکیک فضای این فعالیت ها از محل حضور کهنسالان اولویت های بعدی توافق شده در بین داوران بوده است. برنامه ریزی میان مدت برای پیوستن تهران به جرگه شهرهای دوستدار سالمند مورد تاکید همه داوران بوده است.
Machine summary:
"هدف های اختصاصی در پژوهش حاضر، در کنار هدف اصلی ،هدف های اختصاصی زیر را مدنظر داریم : شناختن رویکرد جامعه شناسان سالمندشناس ، طراحان شهری و سایر حوزه هـای مـرتبط بـا آن در مورد ایجاب و لزوم پرداختن به سالمندی ، شناختن مقتضیات شهر دوستدار سالمند از دیدگاه متخصصان جامعه شناسـی سـالمندی و طراحـی شهری ، آشنایی بانظر متخصصان در مورد کفایت امکانات موجود شهر تهـران بـرای پیوسـتن بـه جرگـه شهرهای دوستدارسالمندجهان ، هدف کاربردی ارائه الگوی مناسب طراحی شهری برای سـالمندان تهـران و سـپس سـالمندان کشـور بـا هـدف توانمندسازی آنها در رویارویی باچالش های این گام از زنـدگی و"زنـدگی کـردن "بـه جـای "زنـده ماندن " پرسش های پژوهش پرسش اساسی از نظر متخصصان شهری و جامعه شناسان سالمندی الگوها و ویژگی های شـهر دوسـتدار سـالمند کدامند؟ و چگونه می توان شهری مطلوب ایجاد کرد که سالمندان با احساس آرامش و آسایش در آن زندگی کنند؟ پرسش های اختصاصی ١.
جدول شماره ٢- اندازه های انحراف استاندارد، میانگین ، میانه و نما براساس میزان وجود ویژگی های شهر دوستدار سالمند در تهران میزان وجود این ویژگی در تهران عنوان جمع انحراف میانگین میانه نما نمره استاندارد شهرنشینی و سالمندی جمعیت چالش اصلی قرن حاضر 3 3 2/88 0/96 46 3 بوده اند سایر استفاده هایی که از پارک می شود آن را برای سالمندان 35 ناامن می کند."