شیوع سقوط و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر بجنورد، 1394 Journal Article

Abstract:

اهداف سقوط مشکل عمده بهداشتی است و صدمات ناشی از آن یکی از علل مهم مرگ و معلولیت در سالمندان محسوب می شود. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی سقوط در سالمندان و عوامل مرتبط با آن در شهر بجنورد بود. مواد و روش ها در سال 1394 این مطالعه مقطعی روی 288 سالمند 65 سال و بیشتر ساکن شهر بجنورد و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انجام شد. با همکاری مراکز مراقبت سالمندان، سالمندان بستری در بیمارستان و سالمندانی برای مطالعه انتخاب شدند که با خانواده زندگی می کردند. اطلاعات با استفاده از مصاحبه و چک لیست محقق ساخته ای جمع آوری شد که برای این مطالعه طراحی شده بود. متغیرهای این پژوهش علاوه بر اطلاعات جمعیت شناسی شامل این متغیرها بود: سابقه سقوط در شش ماه گذشته و متغیرهای مربوط به سلامت سالمندان و وضعیت بهداشت محیط محل زندگی آن ها. داده ها با استفاده از نسخه بیستم نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی مستقل و کای اسکوئر تحلیل شد. سطح معناداری 0/05≥ درنظرگرفته شد. یافته ها در این مطالعه شیوع سقوط در سالمندان شهر بجنورد 30/9درصد بود و 54/2درصد از نمونه ها را مردان و 45/8درصد را زنان با میانگین سنی 8/56±70/42 تشکیل می دادند. 75درصد از سالمندان بی سواد بودند. در زمان انجام مطالعه 10/1درصد سالمندان سیگار می کشیدند. میانگین تعداد نخ سیگار 3/20±7/03 در روز بود (کمترین2 نخ و بیشترین 10 نخ). میانگین مصرف دارو 1/98±2/44 قلم در روز بود (کمترین 1 قلم و بیشترین 8 قلم). 54/5درصد از سالمندان با خانواده و 27/8درصد در خانه سالمندان و 17/7درصد به تنهایی زندگی می کردند. ازنظر اشتغال 72/5درصد بیکار و 18/1درصد بازنشسته و 9/4درصد شاغل بودند. بیش از 50درصد سالمندان بیکار، از نهادهای حمایتی همچون کمیته امداد امام خمینی(ره) مستمری و خدمات دیگر دریافت می کردند. 55/1درصد از سقوط ها در داخل منزل یا مراکز مراقبت از سالمندان اتفاق افتاده بود. 4/92درصد سالمندان زیرپوشش بیمه های خدمات درمانی قرار داشتند. هیچ کدام از سالمندان مشروبات الکلی نمی نوشیدند. به ترتیب 49/4 و 22/5 و 28/1درصد سقوط بین ساعات 1:5 تا 12 صبح، 1:12 تا 18 عصر و 1:18 تا 5 شب و نیمه شب اتفاق افتاده است. همچنین 8/3درصد سابقه سکته قلبی، 9درصد سابقه سکته مغزی، 18/1درصد دیابت، 43/05درصد فشارخون و 4/9درصد کاهش وزن را گزارش کرده اند. در این مطالعه باتوجه به 0/05≥P بین وقوع حادثه سقوط و سن بالای 65 سال، مصرف داروهای خواب آور و آرام بخش، کمردرد، آرتروز، مشکلات راه رفتن، مشکلات نشستن و بلندشدن، مشکلات شنوایی و عوامل بهداشت محیطی همچون وضعیت پله ها و نرده های محل زندگی، وضعیت پوشش کف محل زندگی، وضعیت حمام محل زندگی، وضعیت سرویس بهداشتی محل زندگی و وضعیت روشنایی محل زندگی ارتباط معناداری وجود داشت. این در حالی است که بین سقوط و جنسیت، مصرف موادمخدر، تحصیلات، مصرف مشروبات الکلی، مشکلات بینایی رابطه معناداری مشاهده نشد (05/0<p). نتیجه گیری نتایج مطالعه نشان می دهد شیوع سقوط در سالمندان فراوان است. باتوجه به افزایش جمعیت سالمند در کشور و هزینه های زیاد درمان آنان، روش های مراقبت و پیشگیری باید بیشتر برای کاهش سقوط به کار برده شود. افزون براین کارشناسان مرتبط باید به طورمکرر ایمنی منزل را ارزیابی کنند.