Abstract:
شهرها در طول تاریخ به دلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی شان دچار تحولات گسترده ای شده اند و در دهه های اخیر جهانی شدن موجب تحولات گسترده ای بر شهرها گردیده است. جهانی شدن بعنوان پدیده ای فراگیر ابعاد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه جهانی و به ویژه جامعه شهری را تحت تاثیر قرار داده است. تحولات تکنولوژیک و سیاسی نیم قرن اخیر جهان را وارد عصر جدیدی کرده است که ویژگی برجسته آن کاهش سریع فاصله های زمانی و مکانی، ادغام فزاینده نظام های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهان و رشد خیره کننده تولید و مصرف است. فرآیند جهانی شدن از یک سو و تاثیر پذیری شهرها از اوضاع و احوال آن از سوی دیگر لزوم توجه به اثرات متقابل این دو را گوشزد می کند. جریانی که برای شهرها بعنوان اصلی ترین و مهمترین سکونتگاه انسانی بسیار حیاتی می نماید. پژوهش حاضر در پی تبیین مفاهیم و ابعاد و تاثیرات جهانی شدن بر تحولات شهری می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی می باشد. بررسی نظریات، دیدگاه ها، مفاهیم و مشخصات جهانی شدن نشان می دهد که جهانی شدن موجب قطبی شدن و گسترش نابرابری های فضایی، اجتماعی و ... در شهرها و ادغام گسترده نظام های اقتصادی در شهرها گردیده است.
Machine summary:
"او شهرهای جهانی را مراکز فرماندهی و مدیریت شبکه های اقتصادی می داند (صرافی و همکاران ، ١٣٨٨ :٢) براساس تعاریف یاد شده و اذعان به تنوع فراوان در نگاه ها به مفهوم جهانی شدن ، توجه به خصوصیات مشترک این تعاریف نشان می دهد که بطور کلی جهانی شدن با چهار تحول مهم زیر همراه است : افزایش به هم پیوستگی و ارتباطات فردی و اجتماعی در گستره جهانی گسترش فراملی عرصه فعالیت های اقتصادی افزایش اهمیت اطلاعات در اقتصاد جهانی و کاهش اهمیت مرزها و کنترل های ملی ارتقای مقیاس تاثیرات فعالیت ها و عملکرد های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در سطح جهانی هر یک از جوامع انسانی، متناسب با شرایط و مقتضیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خود تاثیراتی از این تغییرات اجتماعی جدید می پذیرند و شدت و ضعف ، مثبت و منفی بودن پیامدهای جهانی شدن برای این جوامع مختلف ، بستگی به شرایط یاد شده دارد.
ترویج اندیشه جهان وطنی در سطح روابط میان ملل و اقوام ، ارتقای دموکراسی و رشد فرهنگ سیاسی در سطح جهان ، تبدیل اقتدار سنتی جوامع به قدرت نظام مند و رقابتی، رشد و گسترش حقوق شهروندی، تقویت و رشد آگاهی در قالب جامعه مدنی، تحول در بینش های سیاسی، تغییر شیوه نگرش به حیات سیاسی، شکل گیری ایستارهای تکثرگرا و ضد اقتدار گرا در روابط ملت ها و دولت ها، تبادل اطلاعات ، عقاید، افکار و ارزش های سیاسی در سطح کلان و بین المللی و نهادمند شدن تکثر و آزادی انتخاب در قالب مدل های توسعه سیاسی و جامعه مدنی، بخش قابل توجهی از تاثیرات این پدیده در عرصه سیاسی و در سطح جهانی است (نادمی، ١٣٨٠ :٤)."