Abstract:
پیچیدگی الگوها و سازوکارهای بارشی متفاوت و عدم پراکنش مناسب ایستگاههای اندازهگیری در نواحی کوهستانی، ضرورت ارائهی مدل بارشی مناسب برای هر ناحیه را طلب مینماید. در این پژوهش با استفاده از دادههای بارش سالانه مربوط به 218 ایستگاههای سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی (2005-2000) با بهرهگیری از روش رگرسیون چند متغیره و زمین آمار اقدام به برآورد تغییرات مکانی بارش در دامنههای غربی زاگرس مرکزی شد. از تعداد 20 ایستگاه به منظور ارزیابی و آزمون روشها استفاده شد و با بهرهگیری از دو شاخص آماری MAE و RMSE ، عملکرد مدلهای مورد استفاده و تعیین میزان دقت هر یک از آنها مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نتایج حاصل از ارزیابی معیارهای خطا نشان داد که کریجینگ عام با کمترین میزان خطا نسبت به بقیه روشهای زمین آمار و مدل رگرسیونی، به عنوان بهترین روش مدلسازی معرفی شد. بر اساس نتایج حاصل، هستههای اصلی بارش تقریبا به صورت نواری منطبق بر ناهمواریها از سمت شمالغرب-جنوب شرق میباشد که در نیمهی شمالی، این هستههای بارش منطبق بر ارتفاعات کوهرنگ و در نیمهی جنوبی کمی پایینتر از خطالراس کوهها میباشند. روشهای زمین آمار نتایج بهتری را نسبت به مدل رگرسیون چند متغیره بدست آوردند ولی از این جهت که روش رگرسیون چند متغیره با توجه به همبستگی و از طریق متغیرهای مستقل، متغیر وابسته را برآورد مینماید، برای مدلسازی سطوح ارتفاعی بالاتر که فاقد ایستگاههای اندازهگیری میباشند نتایج قابل قبولتری را به دست میآورد
Machine summary:
"روشهای زمین آمار نتایج بهتری را نسبت به مدل رگرسیون چند متغیره بدست آوردند ولی از این جهت که روش رگرسیون چند متغیره با توجه به همبستگی و از طریق متغیرهای مستقل، متغیر وابسته را برآورد مینماید، برای مدلسازی سطوح ارتفاعی بالاتر که فاقد ایستگاههای اندازهگیری میباشند نتایج قابل قبولتری را به دست میآورد .
در این پژوهش سعی میشود با استفاده از دادههای بارندگی مربوط به ایستگاههای سینوپتیک و کلیماتولوژی و بارانسنجی در ارتباط با عوامل ناهمواری ارتفاع، شیب، جهت شیب و فراسنجهای مکانی طول و عرض جغرافیایی و با بهرهگیری از روش رگرسیون چند متغیره و زمین آمار اقدام به برآورد و مدلسازی تغییرات مکانی بارش در ناحیهی کوهستانی زاگرس مرکزی شود.
شکل1: موقعیت منطقه و پراکنش سطوح ارتفاعی و ایستگاههای مورد مطالعه دادهها و روشها در این پژوهش با استفاده از دادههای بارش سالانه مربوط به 218 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی (2005-2000) با بهرهگیری از روش رگرسیون چند متغیره و زمین آمار اقدام به برآورد و مدلسازی تغییرات مکانی بارش در دامنههای غربی زاگرس جنوبغربی شد.
از آنجا که روشهای زمین آمار نتایج بهتری را نسبت به مدل رگرسیون چند متغیره بدست آوردند ولی از این جهت که روش رگرسیون چند متغیره با توجه به همبستگی و از طریق متغیرهای مستقل، متغیر وابسته را برآورد مینماید، برای مدلسازی بارش در سطوح ارتفاعی بالاتر که فاقد ایستگاههای اندازهگیری میباشند نتایج قابل قبولتری را به دست میآورد.
In this study, Data of annual rainfall of 218 synoptic and climatology stations and rain gauge (2000-2005) used that prediction and modeling spatial variation of precipitation was done using multiple regression and Geostatistical analysis in the western slopes of central Zagros Mountain."