Abstract:
جایگاه زنان در توسعه پایدار بهویژه در مناطق روستایی و در حفاظت از منابع آبی انکارناپذیر است. مطالعه حاضر به تحلیل نقش زنان روستایی در مصرف اصولی منابع آبی کشاورزی با استفاده از دو مدل لوجیت مجزا میپردازد. آمار و اطلاعات مورد نظر در 1387 با تکمیل 300 پرسشنامه در جامعه زنان روستایی استان خراسان رضوی و همچنین، 35 پرسشنامه ویژه کارشناسان جمعآوری شد. روش تحقیق از نوع توصیفی ـ پیمایشی است. نتایج نشان میدهد که زنان روستایی در زمینه آبیاری چندان فعالیت ندارند، که مهمترین علل آن عبارتاند از: فرهنگ منطقه، پرمسئولیت و سخت بودن این فعالیت، و عدم آشنایی با نحوه انجام آن؛ اما به دلیل تاثیر غیرمستقیم زنان روستایی بر افراد خانواده و اطرافیان خود، باید آنها را با روشهای حفاظت از منابع آب کشاورزی آشنا کرد. در پایان، راهکارهایی مناسب و اجرایی در این زمینه ارائه می شود.
The women position is undeniable in sustainable development and conservation of water resources particularly in rural areas. The present study is an attempt to analyze the role of women in proper consumption of agricultural water resources. The study applies two separate logit models to a set of data that is collected by a questionnaire from a sample size of 300 rural women in Khorasan Razavi province; in addition 35 questionnaires are collected from the experts in the field. The study is a survey and the results indicate that rural women are not very active in irrigation، due to cultural belief prevalent in the area، task difficulty، and unfamiliarity with the task. It is necessary to introduce rural women to water conservation techniques since they have an indirect impact on their family members and those around them. Finally، appropriate and practical solutions will be discussed.
Machine summary:
"جدول ۱- نتایج تخمین مدل مشارکت زنان روستایی در فعالیت های آبیاری متغیر نماد متغیر ضریب خطای معیار اثر نهایی ضریب ثابت C ۱/۸۷۵** ۲/۴۵۹۶ - سن X۱ -۰/۰۸۷۲** ۰/۰۳۱۹۳ -۰/۰۲۷۷ مشغلة کاری X۲ -۱/۲۶۴۲**** ۱/۴۴۲۳۴ -۰/۴۰۲۳ فاصلة اراضی کشاورزی از محل سکونت X۳ -۰/۰۲۸۹* ۰/۱۳۱۲۸ -۰/۰۰۹۲ فرهنگ منطقه D۱ ۰/۰۴۵۴** ۰/۰۲۰۵۶ ۰/۰۱۴۴ بلد بودن فعالیت آبیاری D۲ ۱/۰۶۱۰* ۳/۲۲۸۴ ۰/۳۳۷۶ علاقه به انجام فعالیت آبیاری D۳ ۰/۶۵۹۳*** ۱/۰۴۴۶۵ ۰/۲۰۹۷ اثر نهایی ۰/۳۱۸۲ عامل خوبی برازش ۰/۷۵ *سطح معنی داری یک درصد ** سطح معنی داری پنج درصد *** سطح معنی داری ده درصد **** سطح معنی داری پانزده درصد مأخذ: یافته های تحقیق ضریب متغیر سن ۰/۰۸۷۲ با علامت منفی به دسـت آمـده کـه حاصـل ضـرب آن در عامل لازم برای محاسبة اثر نهایی (۰/۳۱۸۲) نشـان دهنـدة اثـر نهـایی برابـر بـا ۰/۰۲۷۷ است ؛ یعنی ، با اضافه شدن هر یک سال به عمر افراد، احتمال تمایل و مشارکت آنها بـه انجام فعالیت های آبیاری در مزارع ۲/۸ درصد کاهش می یابد.
جدول ۲- نتایج تخمین مدل عوامل مؤثر بر آموزش زنان روستایی در زمینة مصرف بهینة آب کشاورزی متغیر نماد متغیر ضریب خطای معیار اثر نهایی ضریب ثابت C ۰/۷۸۵** ۰/۴۱۲۱ - سن X۱ -۰/۲۴۹۴* ۰/۰۶۷۵ -۰/۰۷۳ سطح سواد D۱ ۰/۱۰۸۰** ۰/۰۵۷۳ ۰/۰۳۱۸ مشغلة کاری X۲ -۰/۹۲۱*** ۰/۵۷۰۱۸ -۰/۲۷۱ علاقة فرد به یادگیری فعالیت آبیاری D۲ ۱/۲۳۰۳* ۰/۴۸۶۳۹ ۰/۳۶۲۱ مناسب بودن مکان برگزاری کلاس ها D۳ ۰/۲۷۸۶ ۹/۷۱۶۱ ۰/۰۸۲ مناسب بودن زمان برگزاری کلاس ها D۴ ۰/۰۳۱۶** ۰/۰۱۶۱۱ ۰/۰۰۹۳ اثر نهایی ۰/۲۹۴۳ عامل خوبی برازش ۰/۶۸ *سطح معنی داری یک درصد ** سطح معنی داری پنج درصد *** سطح معنی داری ده درصد مأخذ: یافته های تحقیق متغیر مشغلة کاری نیز با اطمینان نود درصد معنـی دارشـده و دارای علامـت منفـی است ؛ یعنی ، با افزایش مشغلة کاری فرد، از احتمال آموزش وی کاسته می شود."