Abstract:
در نظام ترویج مبتنی بر پارادایم مشارکتی توسعه یکی از روشهای مورد تاکید برای ارتقای مشارکت زنان در جامعه روستایی به عنوان نیمی از پیکره آن، ایجاد گروههای مستقل زنان برای انجام فعالیتهای تیمی است. در این راستا، یکی از شیوههای مورد استفاده، بهکارگیری زنان پیشروی محلی تحت عنوان «تسهیلگران» جهت ظرفیتسازی و ایجاد حرکت در جامعه است. در این مقاله برخی عوامل فردی و محیطی موثر بر موفقیت تسهیلگران در آذربایجان شرقی بر اساس نتایج پژوهش میدانی در روستاهایی از 6 شهرستان با استفاده از مصاحبه رو در رو با تسهیلگران و تکمیل پرسشنامه مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد. روایی پرسشنامه را تعدادی از اساتید و متخصصان این حوزه تایید کردند. پایایی مقیاس اصلی با استفاده از آماره آلفای کرونباخ برابر با 88٪ بود که حاکی از اعتبار مناسب ابزار تحقیق است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که از میان عوامل مورد بررسی در سطح خطای نوع اول، بین موفقیت تسهیلگران در ایجاد و تداوم فعالیت گروههای مستقل زنان با میزان پذیرش تسهیلگر از سوی زنان، زمینههای تماس وی با کارشناسان ترویج، و آشنایی وی با مفهوم «سازمانهای غیردولتی» ارتباط وجود دارد. نتایج حاصل هیچ ارتباط معنیداری را بین متغیرهای استفاده از وسایل ارتباط جمعی و متغیر وابسته مورد نظر در این سطح از خطای نوع اول نشان نمیدهد.
One of the emphasized methods to promote women participation in rural society، as they are half of it، is to form independent women groups for collective action and team work. One of the methods that has been used in rural training and extension is to involve rural women leaders as "facilitators" for mobilization and capacity building in their society. In this study some personal and environmental factors that influence the success of facilitators in East Azarbaijan province will be examined drawing on the results of a field research that used face to face interviews and questionnaires in 6 counties. Questionnaire validity has been assessed by a number of subject specialists and academicians، and its reliability has been measured by using Cronbach's alpha which was equal to 88% and indicates appropriateness of research instruments. Findings show a significant relationship at 99% level between facilitators' success in generation and sustenance of independent women group activities (as dependent variable) and rural women acceptance of facilitators، facilitator connection with extension agents، her awareness of NGO concept (as independent variables). No significant relationship can be detected between dependent variable and variables related to the use of mass communication tools.
Machine summary:
يافته هاي پژوهش نشان مي دهد که از ميان عوامل مورد بررسي در سطح خطاي نوع اول ، بين موفقيت تسهيلگران در ايجاد و تداوم فعاليت گروه هاي مستقل زنان با ميزان پذيرش تسهيلگر از سوي زنان ، زمينه هاي تماس وي با کارشناسان ترويج ، و آشنايي وي با مفهوم «سازمان هاي غيردولتي » ارتباط وجود دارد.
زنان روستايي / زنان / مشارکت روستايي / تسهيلگران / آذربايجان شرقي / ارتباط روستايي مقدمه تأکيد بر استفاده از دانش بومي و توانمندي هاي مردم محلي در رهيافت هاي نوين توسعه موجب شده است که مشارکت روستاييان در قالب ايجاد و توسعه نهادهاي مردمي به صورت خودجوش وخوداتکا براي تعريف نيازهاي اولويت دار و حل مسايل مربوط به زندگي در فرآيند توسعه روستايي مورد توجه قرار گيرد.
پيشينه تحقيق در بررسي آثار و تحقيقات داخلي و خارجي پيرامون موضوع پژوهش ، نتايج يکي از نخستين تحقيقات داخلي در خصوص فعاليت هاي مروجين در ايران که توسط حجازي (۱۳۶۶) با هدف بهبود وضعيت آنها انجام شده است نشان مي دهد که سه دسته عوامل شامل نيازهاي جسماني ، رواني و اجتماعي در جذب افراد به حرفة ترويج مؤثرند؛ ميزان پذيرش روستاييان يکي از عوامل مؤثر اجتماعي در اين زمينه به شمار مي رود.
نتايج تحقيقات نشان مي دهد که زارعين زن در صورتي که تحت نظارت مروجين زن باشند دسترسي بيشتري به خدمات ترويجي دارند (١٩٩٩ ,Lahai, Goldey, and Jones) و مروج بايد با جلب اعتماد مردم علايق آنها را به سمت فعاليت هاي سازنده سوق دهد و در اين راه بايد علاوه بر انتقال اطلاعات به آنها مهارت گوش کردن به حرف آنها را نيز داشته باشد (٢٠٠٠ ,Wernner).