Abstract:
بی‌تردید بحران خشکسالی و کم‌آبی از مهم‌ترین مشکلات موجود در مدیریت جوامع انسانی و محیط زیست محسوب می‌شود . هدف تحقیق حاضر بررسی آثار و پیامدهای گوناگون پدیده خشکسالی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در روستاهای واقع در محدوده شهرستان زرین‌دشت بود. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده، برای گردآوری داده‌ها، از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شد. حجم نمونه مورد مطالعه با بهره‌گیری از رابطه کوکران 150 خانوار بود؛ و برای تحلیل داده‌ها، علاوه بر آمارههای توصیفی، از آزمونهای استنباطی ویلکاکسون، خی‌دو، فریدمن و t استفاده شد. نتایج نشان داد که بحران خشکسالیهای پیاپی با اثرات معنی‌دار در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی در روستاهای منطقه همراه بود که از آن میان، اثرات اقتصادی این پدیده بیش از سایر ابعاد بوده و بر خروج دائمی نیروی کار از بخش کشاورزی، مهاجرت‌های روستایی و کاهش سطح زیر کشت تولید تاثیر گذاشته است.
Certainly، drought is considered as one of the main problems in the management of human societies and the environment. Thus، this study aimed at investigating the different effects of this phenomenon in various economic، social and environmental dimensions in villages of Zarindasht county of Iran. It was an applied study conducted in a descriptive-analytic method، and library and field studies were used to collect the required data. The sample size resulted from Cochran formula was estimated 150 households. In addition to descriptive statistics، Wilcoxon analytical tests، Chi-square، Friedman and t-test were used to analyze the data. The results showed that the drought crisis had significant economic، social and environmental effects on the studied villages، while its economic impacts were stronger and resulted in permanent withdrawal of labor from the agricultural sector، rural migration and reduction in the area under cultivation and production efficiency.
Machine summary:
"جدول ۵- بررسی تأثیرات خشکسالی بر ابعاد اقتصادی زندگی روستاییان درصد افراد پاسخ گو سنجه های تأثیر خشکسالی بر میانگین آماره سطح شاخص بسیار بسیار شاخص های اقتصادی زیاد متوسط کم رتبه کی دو معنیداری زیاد کم تأثیر بر کاهش میزان درآمد ۶۷/۳ ۳۲/۷ - - - ۴/۶۷۳ ۱۸/۰۲۷ ۰/۰۰۰ درآمد و تأثیر بر کاهش کار و اشتغال ۵۳/۳ ۳۲/۷ ۱۴/۰ - - ۴/۳۹۳ ۱۶/۷۶ ۰/۰۰۰ اشتغال تأثیر بر میزان استفاده از ۰/۰۰۰ ۲۴/۰۲۷ ۳/۹۲۰ ۹/۳ ۲۳/۳ ۳۴/۷ ۳۲/۷ - تسهیلات بانکی تأثیر بر کاهش راندمان ۰/۰۰۰ ۳۰/۵۲ ۴/۳۵۳ - - ۱۲/۷ ۳۹/۳ ۴۸/۰ محصول تأثیر بر کاهش سطح زیر کشت ۴۵/۳ ۴۷/۳ ۷/۳ - - ۴/۳۸۰ ۴۵/۷۲ ۰/۰۰۰ میزان تولید تأثیر بر کاهش تعداد دام ۲۵/۳ ۴۲/۰ ۳۲/۷ - - ۳/۹۲۶ ۱۸/۰۵ ۰/۰۰۰ تأثیر بر افزایش قیمت نهاده ها ۳۴/۷ ۳۵/۳ ۳۰/۰ - - ۴/۰۴۶ ۹/۲۸ ۰/۰۰۰ تأثیر بر افزایش آفات و ۰/۰۰۰ ۳۴/۸۴ ۲/۶۲۶ ۱۰/۷ ۳۴/۷ ۳۸/۰ ۱۴/۷ ۲/۰ بیماریهای گیاهی و دامی میزان تأثیر بر کاهش سرمایه گذاری ۳۰/۷ ۴۰/۷ ۱۹/۳ ۸/۷ ۰/۷ ۴/۴۸۰ ۷۸/۲۶ ۰/۰۰۰ سرمایه گذاری تأثیر بر کاهش پس انداز ۴۹/۳ ۴۹/۳ ۱/۳ - - ۲/۹۰۶ ۶۹/۱۲۰ ۰/۰۰۰ منبع : یافته های پژوهش همچنین ، برای بررسی دقیق تر اثرات بحران خشکسالی بر ابعاد اقتصادی منطقه از جمله میزان درآمد، اشتغال و تولید، این شاخص هم در دو دوره بررسی شد، بدین شکل که نظر روستاییان دربارة میزان اثرگذاری این پدیده بر روند اقتصاد منطقه در وضعیت فعلی و مقایسه آن با ده سال پیش سنجیده شد (از آنجا که به گفتة اکثریت روستاییان ، این روند در ده سال اخیر به خوبی قابل بررسی و سنجش بوده و بسیاری از چاه ها و اراضی آنها در طول این یک دهه از بین رفته است ، بازه زمانی این دو دوره همان ده سال مد نظر روستاییان در نظر گرفته شد)."
(
, 
, 
)
