Abstract:
حاکمیت ضعیف شرکتهایی نظیر انرون و ورلدکام و سقوط شگفتانگیز بازارهای سهام در آغاز قرن حاضر منجر به تجدیدنظر در بحث حاکمیت شرکتی شده است. منطق حاکمیت شرکتی عموماً دیدگاه جایگزینی را پیشنهاد میدهد و کانون توجه حاکمیت، ایجاد ارزش افزوده برای تعداد زیادی از ذینفعان سازمانی است. از طرفی دیگر، ریسک یکی از شاخصهای مهم در ارزیابی واحد اقتصادی است که در بسیاری از تصمیمات مالی، الگوهای ارزشگذاری اوراق بهادار، روشهای ارزیابی طرحهای سرمایهای و ...، نقش محوری دارد. این مطالعه، به بررسی رابطۀ بین حاکمیت شرکتی با عملکرد و ریسک شرکتهای بیمهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. در این تحقیق از 4 شاخص حاکمیت شرکتی شامل اندازۀ هیئت مدیره، ترکیب هیئت مدیره، دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل، و تمرکز مالکیت و همچنین از 2 معیار ارزیابی عملکرد شامل نرخ بازدۀ داراییها و حقوق صاحبان سهام و 2 معیار ارزیابی ریسک شرکت شامل ریسک تجاری و مالی استفاده شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از بعد روششناسی از نوع تحقیقات همبستگیِ علی پس از وقوع است. جامعۀ آماری تحقیق، شرکتهای بیمۀ پذیرفتهشده در بورس تهران هستند که با روش نمونهگیری حذف سیستماتیک، 18 شرکت در طی 7 سال (جمعاً 88 سال- شرکت) در نمونۀ آماری این تحقیق قرارگرفتهاند. بازۀ زمانی تحقیق شامل سالهای 1386 الی 1392است. برای آزمون فرضیههای صورتبندیشده از رگرسیون چندگانۀ خطی و روش حداقل مربعات معمولی استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد بین ترکیب هیئت مدیره و عملکرد مالی در هر دو بعد (نرخ بازدۀ داراییها و حقوق صاحبان سهام) ارتباط مثبت و بین ترکیب هیئت مدیره و ریسک در هر دو بعد شامل (ریسک مالی و تجاری) ارتباط منفی و معنیداری وجود دارد. بین اندازۀ هیئت مدیره و نرخ بازدۀ داراییها نیز رابطۀ منفی و معنیداری مشاهده میشود.
Machine summary:
در این تحقیق از ٤ شاخص حاکمیت شرکتی شامل اندازة هیئت مدیره، ترکیب هیئت مدیره، دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل ، و تمرکز مالکیت و همچنین از ٢ معیار ارزیابی عملکرد شامل نرخ بازدة داراییها و حقوق صاحبان سهام و ٢ معیار ارزیابی ریسک شرکت شامل ریسک تجاری و مالی استفاده شده است .
همچنـین بـا توجـه بـه بالابودن پی- مقدار آمارة t از سطح خطای مورد پذیرش برای ضرایب ١ ، ٢ و ٤، نتایج آزمون نشان میدهد که بین مکانیزمهای حاکمیت شرکتی اندازة هیئت مـدیره، دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل و تمرکز مالکیت و نـرخ بـازدة حقـوق صـاحبان سـهام رابطۀ آماری معنی داری وجود ندارد.
بـا توجه به پایین بودن پی- مقدار آمارة t از سطح خطای مورد پذیرش بـرای ضـریب ٣، نتایج آزمون نشان میدهد بین ترکیب هیئت مدیره و ریسک تجاری رابطۀ منفی و به لحاظ آماری معنی داری وجود دارد.
با توجه به پایین بودن پی-مقدار آمارة t از سطح خطای مورد پذیرش برای ضریب ٣، نتایج آزمون نشان میدهد بین مکانیزم حاکمیت شرکتی ترکیب هیئت مدیره و ریسک مالی ارتباط منفی و معنی داری وجود دارد.
همچنین ، با توجه به بالابودن پی-مقدار آمارة t از سطح خطای موردپذیرش برای ضرایب ١، ٢ و ٤، نتایج آزمون نشان میدهد بین مکانیزمهای اندازة هیئت مدیره، دوگانگی وظیفۀ مدیرعامل و تمرکز مالکیت و ریسک مالی ارتباط معنی داری وجود ندارد.
نتایج آزمون فرضـیۀ اول فرعـی تحقیق نشان میدهد که از بین مکانیزمهای حاکمیت شرکتی بین اندازة هیئت مدیره و نرخ بازدة داراییها ارتباط منفی و معنی داری وجود دارد.