Abstract:
یکی از مهمترین اهداف و کارکردهای نظامهای آموزش و پرورش، فراهم ساختن شرایط لازم برای رشد هویت دانشآموزان است. هدف از این پژوهش، بررسی و تحلیل وضعیت هویتی دانشآموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان در راستای تامل و بازاندیشی در کارکردهای نظام آموزشی و برنامه های درسی میباشد. با توجه به نقش و اهمیت رشد موزون و یکپارچه هویت در شکوفایی ویژگیها و قابلیتهای مختلف دانشآموزان مقطع متوسطه که در مرحله حساس رشد هویت خود به سر میبرند، این تحقیق تلاش کرده است تا تصویری روشن و دقیق از وضعیت موجود هویت دانشآموزان در ابعاد فردی، اجتماعی، دینی و ملی ارائه نماید. جامعه آماری این تحقیق، دانشآموزان سال سوم مقطع متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 90-1389 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای نمونه ای شامل 294 دانش آموز انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، یک پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا بود. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر آن میباشد که دانشآموزان مورد تحقیق از نظر هویت فردی و ملی در سطح مناسبی قرار داشتند؛ ولی از نظر هویت دینی و اجتماعی، ضعیف و کمتر از حد متوسط بودند. همچنین میان دانشآموزان دختر و پسر از نظر هویت فردی و دینی تفاوت معناداری وجود داشت. از نظر هویت فردی، پسران و از جنبه هویت دینی، دختران دارای وضعیت بهتری بودند. در عین حال رابطه معناداری بین وضعیت اشتغال مادران و هویت دانشآموزان در بعد اجتماعی مشاهده گردید.
Machine summary:
"با توجـه بـه مطالـب مذکور، بررسی ابعاد هویتی دانش آموزان در مقطع متوسطه که در دورة رشد و شکل گیـری هویت قرار دارند، تصویر روشنی از وضعیت موجود آنها را فراهم میکند مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش اندیشمندان و صاحبنظران مختلف ، هر یک بر اساس مبنای فکری و معرفتی خود، برداشت و تبیین خاصی از مفهوم و ماهیت هویت بیان داشته اند که عمدتا بیانگر نوع نگاه و دیـدگاه 1identity 2 interdisciplinary concept 3 educational programs 4 curriculum 5 secondary level خاص آن ها نسبت به این پدیده میباشد.
با توجه به مطالب فوق است کـه اریکسون (١٩٦٨) تأکید میکند که اصولا هر عامل رشدی که به جوان کمـک کنـد تـا بـا اطمینان از خود، متوجه شود که از سایر افراد مجزا و متمایز است و در حد معقـولی دارای 1Freud 2Erikson 3psycho – social theory 4 identity diffusion ثبات رأی و یکپارچگی رفتاری است و در عین حال ، خود را شـبیه بـه تصـوری بدانـد کـه دیگران از او دارند، احساس هویت کاملی از خود در فرد به وجود میآید.
تحقیـق صـادق زاده و منـادی (١٣٨٧) نیـز نشـانگر آن اسـت کـه محتوای کتب درسی تاریخ و فارسی دورة متوسطۀ رشتۀ علوم انسـانی بـه طـور متعـادل و متوازن به نمادهای هویت ملی توجه نکرده است و محتـوای ایـن کتـب ، نمـیتوانـد نقـش چندان مؤثری در تقویت و پرورش هویت ملی دانش آمـوزان ایفـا کنـد.
سؤال سوم : وضعیت برخورداری دانش آموزان مقطع متوسطه از نظر هویت ملـی چگونـه است ؟ به منظور دستیابی به پاسخ سؤال سوم پژوهش شش (٦) پرسـش در پرسشـنامه قـرار گرفته (پرسش های ٢٠ تا ٢٥) که در ادامه ابتدا نتایج توصیفی و سـپس نتـایج اسـتنباطی بیان می گردد."